Leciono 12 - Ópîê 12

Bonan tagon!

Âû, êîíå÷íî, çàìåòèëè, ÷òî óïîòpåáëåíèå ñóôèêñîâ è ïpèñòàâîê ïîçâîëÿåò âàì îïåpèpîâàòü ãîpàçäî áîëüøèì êîëè÷åñòâîì ñëîâ, ÷åì ïpèõîäèòñÿ çàó÷èâàòü. Äàéòå îïpåäåëåíèå, íàïpèìåp, ñëåäóþùèì ñëîâàì:

librejo, dormejo, kinejo; flugilo, kuracilo, kaptilo; refari, redoni, relegi; sablero, fajrero, neghero; amikaro, studentaro, kantaro; finajho, vestajho, ajho; saghulo, belulino, maljunulo; progresema, amikema, legema; mirinda, bedaurinde; ghardenisto, kantisto, instruistino; ekschampiono; prahomo, praavino; bopatro, bofrato, bofilino; kandelingo, plumingo; kantado, promenado; urbano, gimnaziano, klubano; tigrido, katido.

Êàê âèäèòå, äîâîëüíî ìíîãî ïpîèçâîäíûõ ñëîâ. Ïîïîëíèì íàøó êîëëåêöèþ ñóôôèêñîâ è ïpèñòàâîê.

Sufikso -ec- îçíà÷àåò ñâîéñòâî, êà÷åñòâî, íàïpèìåp:

juna - ìîëîäîé, juneco - ìîëîäîñòü. Òàêèì æå îápàçîì: maljuneco - ñòàpîñòü, alteco - âûñîòà, boneco - äîápîòà, beleco - êpàñîòà, ofteco - ÷àñòîòà.

Ïpåäëîã for - ïpî÷ü, äîëîé - óïîòpåáëÿåòñÿ òàêæå â êà÷åñòâå ïpèñòàâêè:

veturi - åõàòü, forveturi - óåõàòü; peli - ãíàòü, forpeli - ïpîãîíÿòü, foriri - óõîäèòü, fordoni – îòäàòü, esti – áûòü, foresti - îòñóòñòâîâàòü.

Ñpàâíèòå: Iru for! - Óõîäè ïpî÷ü! è áîëåå ìÿãêîå - foriru - óõîäè.

Òî æå îòíîñèòñÿ è ê ïpåäëîãó sen - áåç:

sen vi - áåç òåáÿ; sen amikoj - áåç äpóçåé è ò. ï., êîòîpûé òàêæå èñïîëüçóåòñÿ è êàê ïpèñòàâêà: senespera - áåçíàäåæíûé, senhejma - áåçäîìíûé.

Ñpàâíèòå: sendorma nokto – áåññîííàÿ íî÷ü è nokto sen dormo - íî÷ü áåç ñíà.

Sufikso -estr- îçíà÷àåò póêîâîäèòåëü, ãëàâíûé: shipo - êîpàáëü, shipestro - êàïèòàí; estro - póêîâîäèòåëü.

 ïpîøëîì ópîêå ãîâîpèëîñü î òîì, ÷òî íà ÿçûêå Ýñïåpàíòî ñóôôèêñû è ïpèñòàâêè ìîãóò èñïîëüçîâàòüñÿ ñàìîñòîÿòåëüíî. Òàê âîò, ìîæíî äàæå îápàçîâûâàòü ñëîâà, ñîñòîÿùèå òîëüêî èç ñóôôèêñîâ è ïpèñòàâîê, íàïpèìåp: estraro (estr-ar-o) – póêîâîäñòâî, ïðàâëåíèå (ãpóïïà póêîâîäèòåëåé).

Prefikso fi- (ïpèñòàâêà fi-) îáîçíà÷àåò ïpåçpèòåëüíîå îòíîøåíèå:

afero - äåëî, fiafero - àôåpà, ñîìíèòåëüíîå äåëüöå; fihomo - ïëîõîé ÷åëîâåê.

Sufikso -ac- òîæå âûpàæàåò ïpåçpèòåëüíîå îòíîøåíèå, íî óæå íå ñòîëüêî ïî ìîpàëüíûì êpèòåpèÿì, ñêîëüêî ïî ôèçè÷åñêèì:

chevalo - ëîøàäü, chevalacho - êëÿ÷à; libracho - êíèæîíêà; acha - ñêâåpíûé. Åùå ïpèìåp íà ñëîâà, ñîñòàâëåííûå èç îäíèõ àôôèêñîâ: achulo (ach-ul-o) - íåãîäíèê, íåõîpîøèé òèï; achajho (ach-ajh-o) – ãàäîñòü, åðóíäà.

Çàïèøåì íîâûå ñëîâà - ni skribu la novajn vortojn:

kontinento

Azio

Europo

Ameriko

Australio

Arktiko

Antarktiko

kostumo

jupo

bluzo (êàê ìû äîãîâîpèëèñü, ñëîâà, ïîíÿòíûå áåç ïåpåâîäà, ÿ è äàþ áåç ïåpåâîäà - sen traduko!)

eterna – âå÷íûé

sorto - ñóäüáà

mapo - êàpòà (geografia)

servo – ñëóæáà (ñpâ. ñåpâèñ)

robo – ïëàòüå

morto - ñìåpòü (ñpâ. íàòþpìîpò - áóêâàëüíî - ìåpòâàÿ íàòópà; ñàëüòî-ìîðòàëå – ñìåðòåëüíûé ïðûæîê)

teni – äåpæàòü

silento – ìîë÷àíèå

shafo - îâöà (ïåpåâåäèòå - La silento de la shafidoj)

kosti – ñòîèòü

gasto – ãîñòü

resti – îñòàâàòüñÿ

decido – påøåíèå

loko – ìåñòî

iu - êòî-íèáóäü, êòî-òî

io - ÷òî-íèáóäü, ÷òî-òî

ia - êàêîé-òî

ie - ãäå-òî

iam - êîãäà-íèáóäü, êîãäà-òî

iom - ñêîëüêî-íèáóäü (iomete - íåìíîæêî)

chiu – êàæäûé, âñÿêèé

chio – âñå

chia – âñÿ÷åñêèé

chie – âåçäå

chiam – âñåãäà

chiom - ñêîëüêî óãîäíî

krom – êpîìå; krome - êðîìå òîãî

diversaj – pàçíûå, pàçëè÷íûå

fremda – ÷óæîé, èíîñòpàííûé

movi - äâèãàòüñÿ.

Legu kaj traduku la tekston!

Ruslan kaj Irina

Ruslan kaj Irina lernas la internacian lingvon Esperanto. Ili vizitadas la kurson de Esperanto che Dagestana Shtata Universitato. Krom ili la kurson vizitadas ankorau dudek gestudentoj, kiuj studas en la diversaj fakultatoj: filologia (íå çàáûâàéòå – óäàðåíèå – íà ïðåäïîñëåäíåì ñëîãå!), historia, matematika, jura, fakultato de fremdaj lingvoj, ekonomia kaj aliaj (k. a.).

La kursanoj studas gramatikon de la lingvo kaj historion de Esperanto-movado. Ruslan kaj Irina helpas unu al la alia. Ili kune faras la ekzercojn kaj la taskojn, kiujn disdonas al ili la instruisto. La kursanoj jam korespondas kun la geamikoj el diversaj landoj: kun francoj, italoj, germanoj, bulgaroj, poloj, svedoj, belgoj, norvegoj, chehoj, slovakoj, horvatoj, braziloj... Ili sendas leterojn kaj ricevadas la respondojn el fremdaj landoj.

Respondu la demandojn:

Kion lernas Ruslan kaj Irina? Kian kurson ili vizitadas? Kiu ankorau vizitadas la kurson? Kiom da gestudentoj lernas en la kurso? Kie ili studas? Chu Ruslan kaj Irina helpas unu al la alia? Chu vi helpas al viaj geamikoj? Chu vi kune lernas Esperanton? Kion disdonas la instruisto? Chu vi korespondas kun iu? Chu vi havas multe da korespondamikoj?

<< >>

Ãëàâíàÿ ñòðàíèöà

Î ÂÑÅÎÁÙÅÌ ßÇÛÊÅPRI TUTKOMUNA LINGVO
Î ÐÓÑÑÊÎÌ ßÇÛÊÅPRI RUSA LINGVO
ÎÁ ÀÍÃËÈÉÑÊÎÌ ßÇÛÊÅPRI ANGLA LINGVO
Î ÄÐÓÃÈÕ ÍÀÖÈÎÍÀËÜÍÛÕ ßÇÛÊÀÕPRI ALIAJ NACIAJ LINGVOJ
ÁÎÐÜÁÀ ßÇÛÊÎÂBATALO DE LINGVOJ
ÑÒÀÒÜÈ ÎÁ ÝÑÏÅÐÀÍÒÎARTIKOLOJ PRI ESPERANTO
Î "ÊÎÍÊÓÐÅÍÒÀÕ" ÝÑÏÅÐÀÍÒÎPRI "KONKURENTOJ" DE ESPERANTO
ÓÐÎÊÈ ÝÑÏÅÐÀÍÒÎLECIONOJ DE ESPERANTO
ÊÎÍÑÓËÜÒÀÖÈÈ ÏÐÅÏÎÄÀÂÀÒÅËÅÉ ÝÑÏ.KONSULTOJ DE E-INSTRUISTOJ
ÝÑÏÅÐÀÍÒÎËÎÃÈß È ÈÍÒÅÐËÈÍÃÂÈÑÒÈÊÀESPERANTOLOGIO KAJ INTERLINGVISTIKO
ÏÅÐÅÂÎÄ ÍÀ ÝÑÏÅÐÀÍÒÎ ÒÐÓÄÍÛÕ ÔÐÀÇTRADUKO DE MALSIMPLAJ FRAZOJ
ÏÅÐÅÂÎÄÛ ÐÀÇÍÛÕ ÏÐÎÈÇÂÅÄÅÍÈÉTRADUKOJ DE DIVERSAJ VERKOJ
ÔÐÀÇÅÎËÎÃÈß ÝÑÏÅÐÀÍÒÎFRAZEOLOGIO DE ESPERANTO
ÐÅ×È, ÑÒÀÒÜÈ Ë.ÇÀÌÅÍÃÎÔÀ È Î ÍÅÌVERKOJ DE ZAMENHOF KAJ PRI LI
ÄÂÈÆÅÍÈß, ÁËÈÇÊÈÅ ÝÑÏÅÐÀÍÒÈÇÌÓPROKSIMAJ MOVADOJ
ÂÛÄÀÞÙÈÅÑß ËÈ×ÍÎÑÒÈ È ÝÑÏÅÐÀÍÒÎELSTARAJ PERSONOJ KAJ ESPERANTO
Î ÂÛÄÀÞÙÈÕÑß ÝÑÏÅÐÀÍÒÈÑÒÀÕPRI ELSTARAJ ESPERANTISTOJ
ÈÇ ÈÑÒÎÐÈÈ ÐÎÑÑÈÉÑÊÎÃÎ ÝÑÏ. ÄÂÈÆÅÍÈßEL HISTORIO DE RUSIA E-MOVADO
×ÒÎ ÏÈØÓÒ ÎÁ ÝÑÏÅÐÀÍÒÎKION ONI SKRIBAS PRI ESPERANTO
ÝÑÏÅÐÀÍÒÎ Â ËÈÒÅÐÀÒÓÐÅESPERANTO EN LITERATURO
ÏÎ×ÅÌÓ ÝÑÏ.ÄÂÈÆÅÍÈÅ ÍÅ ÏÐÎÃÐÅÑÑÈÐÓÅÒKIAL E-MOVADO NE PROGRESAS
ÞÌÎÐ ÎÁ È ÍÀ ÝÑÏÅÐÀÍÒÎHUMURO PRI KAJ EN ESPERANTO
ÝÑÏÅÐÀÍÒÎ - ÄÅÒßÌESPERANTO POR INFANOJ
ÐÀÇÍÎÅDIVERSAJHOJ
ÈÍÒÅÐÅÑÍÎÅINTERESAJHOJ
ËÈ×ÍÎÅPERSONAJHOJ
ÀÍÊÅÒÀ/ ÎÒÂÅÒÛ ÍÀ ÀÍÊÅÒÓDEMANDARO / RESPONDARO
ÏÎËÅÇÍÛÅ ÑÑÛËÊÈUTILAJ LIGILOJ
IN ENGLISHPAGHOJ EN ANGLA LINGVO
ÑÒÐÀÍÈÖÛ ÍÀ ÝÑÏÅÐÀÍÒÎPAGHOJ TUTE EN ESPERANTO
ÍÀØÀ ÁÈÁËÈÎÒÅÊÀNIA BIBLIOTEKO
© Âñå ïðàâà çàùèùåíû. Ïðè ëþáîì èñïîëüçîâàíèè ìàòåðèàëîâ ññûëêà íà ñàéò miresperanto.com îáÿçàòåëüíà! ÎÁÐÀÒÍÀß ÑÂßÇÜ