Leciono 10 - Ópîê 10
Bonan tagon! Íà÷íåì, êàê âñåãäà, ñ pàçìèíêè.
Traduku en la rusan:
Kie vi estis? Kiam? Hierau vespere. Hierau vespere mi estis en la teatro. Kun kiu vi estis en la teatro? Mi estis en la teatro kun mia amikino. Ni estis duope. Kion vi vidis? Ni vidis tre interesan spektaklon. Ludis bonaj aktoroj. Al mi kaj al mia amikino la spektaklo tre ekplachis. Kiun vi renkontis? Ni renkontis niajn geamikojn. Chu ankau viaj gepatroj vizitis la teatron? Ne, la gepatroj estis hejme. Ili trinkis teon kaj rigardis televidan filmon. Dankon pro la rakonto! Telefonu al mi morgau. Ghis la revido! Fartu bone!
×òî îçíà÷àåò:
kinejo, dormejo, librejo, rerakonti, redoni, kuracilo, kombilo, fotilo, maldolcha, maldekstra, malplena, malfermi, malvarma, malvarmeta, urbano, monto, montaro, montarano, montaranino, mahachkalano, belega, malofte, mallargha, ghardeneto, ghar-denisto, katido, disjheti, fajrero, okuletoj, gefianchoj, relegi.
Ïpîäîëæèì ïîñòèæåíèå ãpàììàòèêè Ýñïåpàíòî.
Sufikso -ing- îçíà÷àåò íåáîëüøîé ïpåäìåò, â êîòîpûé ÷òî-ëèáî âñòàâëÿåòñÿ, íàïpèìåp: kandelo - ñâå÷à, kandelingo - ïîäñâå÷íèê; cigaredo - ñèãàpåòà, cigaredingo - ìóíäøòóê; plumo - ïåpî, plumingo - pó÷êà (ïîíÿòíî, ïåpüåâàÿ).
Sufikso -ad- îçíà÷àåò ïpîäîëæèòåëüíîñòü äåéñòâèÿ, íàïpèìåp: pafo - âûñòpåë, pafado - ñòpåëüáà; kanti - ïåòü, kantadi - pàñïåâàòü;
Sufikso -em- âûpàæàåò ñêëîííîñòü ê ÷åìó-ëèáî: laborema - òpóäîëþáèâûé (à ëåíèâûé?), dormema - ñîíëèâûé, kriema - êpèêëèâûé, parolema - pàçãîâîp÷èâûé, legema - ñêëîííûé ê ÷òåíèþ.
Ïpåäëîã da óïîòpåáëÿåòñÿ, êîãäà på÷ü èäåò î ìåpå, âåñå, îáúåìå, êîëè÷åñòâå, íàïpèìåp: kilogramo da fruktoj, glaso da akvo, taseto da kafo, botelo da vino, multe da homoj (êèëîãpàìì ôpóêòîâ, ñòàêàí âîäû, ÷àøå÷êà êîôå, áóòûëêà âèíà, ìíîãî ëþäåé).
Skribu novajn vortojn:
shanghi - ìåíÿòü
intershanghi - îáìåíèâàòüñÿ
shajni - êàçàòüñÿ
kredi – âåpèòü (ñðâ. êðåäî)
partopreni - ïpèíèìàòü ó÷àñòèå
perfekta - ñîâåpøåííûé
volonte - îõîòíî (ñpâ. âîëîíòåp - äîápîâîëåö)
prezenti - ïpåäñòàâëÿòü
libero - ñâîáîäà
akcepti - ïpèíèìàòü
okupi - çàíèìàòü (ñpâ. îêêóïàöèÿ)
regi - ïpàâèòü
gvidi - póêîâîäèòü
pensi - äóìàòü
simpla - ïpîñòîé (à êàê - ñëîæíûé?)
se - åñëè
okazi – ñëó÷èòüñÿ, ñîñòîÿòüñÿ
tempo - âpåìÿ
timi – áîÿòüñÿ, pîáåòü
chasi - îõîòèòüñÿ
laci - óñòàâàòü
gusto - âêóñ
kapti - ëîâèòü
erari - îøèáàòüñÿ (ïîìíèòå èç ëàòûíè: erare humanum est – ÷åëîâåêó ñâîéñòâåííî îøèáàòüñÿ?)
grava - âàæíûé
tushi - òpîãàòü
agi - äåéñòâîâàòü
nur - òîëüêî
jam - óæå
afabla - ëþáåçíûé
venko - ïîáåäà
aperi - ïîÿâëÿòüñÿ
mono - äåíüãè
nepre – îáÿçàòåëüíî, íåïpåìåííî
fotelo - êpåñëî
breto - ïîëêà
auskulti - ñëóøàòü
che – ó, ïpè
inter - ìåæäó, ñpåäè
Ekzerco - óïpàæíåíèå.
Li sanghis la auton. Ni intershanghis per ideoj. La ideo pri la lingvo internacia okupis pensojn de Ludoviko Zamenhof. Mi kredas, ke ni renkontighos. Chu vi partoprenos la kongreson de Esperanto? Jes, nepre. Kiam ghi okazos? En augusto. Mi volonte vizitos Francion. Vi perfekte parolas Esperanton. Akceptu miajn gratulojn! Dankon, vi estas tre afabla. La chasisto kaptis ursidon. Ne timu, tushu gin! Chu vi jam naghis en la maro? Jes, certe. Bonaj ideoj aperas en lia kapo. Li tushas gravajn temojn, sed li ofte eraras.
Aforismoj, maksimoj:
En ago estas venko nia!
Tempo estas mono!
Por la amo mi donus mian vivon, por la libero mi donus ec la amon.
(Shandor Petefi).
Ïpîäîëæèì çíàêîìñòâî ñ Èðèíîé è Ðóñëàíîì.
La loghejo de Ruslan
Ruslan kaj lia familio loghas en la dua etagho de la nauetagha domo. Ili havas trichambran (3-chambran) loghejon. La chambro de Ruslan estas negranda kaj hela. La muroj de la chambro havas flavan koloron, la plafono estas blanka, la planko - bruna. En la chambro de Ruslan estas tablo, libroshranko, divano, fotelo kaj du seghoj. Sur la muro estas belaj bildoj kaj fotoj, sur la tablo - lampo kaj gazetoj, che la muro - libroshranko, en la libroshranko kaj sur la bretaro estas libroj. En la chambro estas ankau telefono, komputilo, magnetofono, televidilo. Super la divano ni vidas tapishon. Sur la breto staras bela kandelingo kun kandelo. Kiam al Ruslan venas geamikoj, ili shatas auskulti muzikon kaj danci. Sed ne nur danci - ankau diskuti, intershanghi per ideoj. Kaj kanti che la fajro de kandelo. Ruslan havas multe da geamikoj. Li volonte vojaghas. Kaj li multe legas. Li estas legema juna homo.
Respondu la demandojn:
En kiu etagho loghas Ruslan kaj lia familio? Kiom da chambroj ili havas? Kian chambron havas Ruslan? Kian koloron havas la muroj de lia chambro? Kio estas en la chambro de Ruslan? Kion shatas fari la geamikoj de Ruslan? Chu vi shatas legi? Kion ankorau vi shatas? Chu vi estas legema? Chu vi estas dormema? Chu vi havas multe da geamikoj? Kion shatas viaj geamikoj? Chu vi volonte diskutas pri literaturo kaj muziko? Kaj pri politiko? Kiaj ideoj aperas che vi? Chu vi shatas naghi en la maro? Chu vi shatas chasi? Chu estas chasistoj inter viaj amikoj? Chu vi shatas chasadi? Chu vi volonte vojaghas? Chu vi estas kantema? Kiom da libroj vi havas? Mi havas multe da libroj. Rakontu pri via chambro!
Sufichas por hodiau.