LA
BRAVA PELTISTO
Nun mi rakontos
fabelon al vi pri peltisto, kiu estis malricha, kiel
muso pregheja. Sed tamen ne! Li havis unu kudrilon,
unu malbonan tondilon, sendentan edzinon, kaj tiom da
infanoj, kiom da truoj estas sur kribrilo, ech plus
unu. Foje ili manghis, foje ne, ankau maizkacho
aperis sur ilia tablo nur dimanche kaj nur malofte.
Sed foje okazis, ke el la maizkacho restis ero sur la
tablo, kaj tiom da mushoj flugis sur ghin, ke ili
estus povintaj manghi la tutan maizkachon.
La peltisto
ekkoleris, ke ech la mushoj malrichigas lin, kaj tiel
li batis tien per la manplato, ke tuj li mortigis
dudek mushojn.
- Nu - pensis la
peltisto -, Chu vere mi estas tiel forta homo?! Tion
mi ne pensis. Sed tio estas bonega! Mi iru trovi la
felichon!
Tuj li skulptis
tabuleton kaj per grandaj maljunecaj literoj li
surskribis:
- Dudek per unu
bato!
Li pendigis la tabulon
al sia kolo, kaj vere li ekiris por vagadi en la
mondo. Multe ploris, veis la infanoj, la edzino ne
malpli, ke li restu, ne foriru, sed la peltisto tiel
forte decidis, ke ech per shnuro ili ne estus
povintaj lin reteni. Forte li kredis, ke pro sia
granda braveco li estos felicha ie en la mondo.
Li ekiris, iris,
iradis kaj survoje li atingis densan arbaron. Li tre
lacighis, sidighis apud puto. Kiam li tie kushis,
venis tien la diablo kun granda buballeda ujo por
preni akvon. Li ekvidis la peltiston kaj la tabulon
sur lia kolo kun la surskribo: "Dudek per unu
bato!"
"Hm - li
pensas -, tiu chi povas esti vere forta homo! Li
estus tauga servisto por mi! - Tuj li salutis la
peltiston per decaj vortoj:
- Dio vin benu,
samlandano!
- Dio vin benu -
akceptis la peltisto mallonge.
- Chu vi estas vere
tiel forta homo, ke "dudek per unu bato"?
Chu?
- Tiel - murmuris
la peltisto.
- Chu vi ne volas
esti mia servisto?
- Kial ne, se vi
bone pagos!
Ili tuj
interkonsentis. La peltisto tri jarojn servos che la
diablo, li portos akvon, lignon, nenion pli li faros,
kaj post la fino de la servo li ricevos sakon da oro.
La brava peltisto
donis la manon kaj diris:
- Prenu mian manon,
diablo, hundo farighu, kiu shanghos ion.
Ili iris al domo de
la diablo, kiu havis tiom da infanoj, kiom la
peltisto kaj ankorau plus du.
Kiam ili
hejmenvenis, la diablidoj ghis lasta guto trinkis la
akvon. Ili donis la buballedan ujon al la peltisto,
por ke li portu akvon el la puto.
Hej, kompatindulo!
Li pensadis, kion li nun faru? Iamaniere li povis
porti la malplenan buballedon al la puto, sed la
plenan? Li ech ne povus movi ghin. Kiam li tiel
pensadis, la diabloj enuis lin atendi kaj sendis unu
post lin. La kompatinda peltisto ektimis, kio okazos
al li? En la granda timo por fari ion, li komencis
fosi per brancho chirkau la puto. La diablo demandis:
- Kion vi faras,
brava peltisto?
- Mi - respondis la
peltisto - pensis, kial veni chiutage por akvo, mi
prefere portos hejmen la tutan puton.
- Ve, ne faru tion
- petegis lin la diablo -, char mia patrino estas
blinda kaj shi povus fali en la truon. Prefere mi
portos akvon anstatau vi!
- Nu bone - diris
la peltisto kaj bonkore li konsentis, ke la diablo
portadu hejmen la akvon.
La sekvan tagon ili
sendis la peltiston por ligno, kaj ili ordonis al li
porti hejmen tri kubklaftojn. Sed kiel tri
kubklaftojn, kiam ech tri shtipoj estis por li tro?
Li forte pensis, kion fari? Sed vane li pensis, char
nenion saghan li eltrovis. Pro enuo li komencis po
unu kunligi tiujn multegajn kubklaftojn da ligno,
kiuj estis hakitaj en la arbaro.
La diabloj jam ne
povis lin plu atendi, kaj denove sendis unu post lin.
Tiu alvenis ghuste tiam, kiam la peltisto kunligis la
lignostaplojn.
- Kion vi faras? -
demandas la diablo.
- Kion? Chu mi venu
chiutage en la arbaron? Ne! Mi portos hejmen chiujn,
kiuj estas chi tie.
Li diris tion tiel
kolere, ke la kompatinda diablo konsternighis kaj
ektimis. Li komencis petegi, ke pro Dio! li ne faru
tion, char se li portos nun hejmen chion, kio estas
en la arbaro, ili tuj bruligos chion kaj por vintro
nenio restus. Prefere li mem portos ghin hejmen po
porcioj. Dume la diablo prenis la pinton de grandega
fago kaj tiris ghin malsupren, por ligi la pinton al
la radiko. Tirinte ghin, li ekkriis:
- Ho ve, venu
rapide, brava peltisto, tenu tiun chi branchon, char
mia zonrimeno shirighis.
Do, tion jam ne
povis eviti la peltisto kaj li prenis la pinton de la
arbo. Sed en la sama momento, kiam la diablo jam
delasis ghin, la pinto de la arbo resaltis pushante
tiel forte la peltiston, ke li surterighis che la
alia ekstremo de la arbaro, apud arbusto. El la
arbusto elkuris leporo, la peltisto post ghin, kaj
jen, la leporo kuris ghuste al la direkto de la
diablo. La brava peltisto shajnigis fortan koleron
kaj ege li riprochis la leporon.
- Acha besto! La
tutan arbaron mi trasaltis pro ghi, kaj tamen mi ne
povas ghin kapti. Vidu, nu! - Kaj ne havis finon lia
kolero.
Hejme la diabloj
priparolis la aferon, kaj decidis, ke ili ankoraufoje
faros provon al la brava peltisto, kaj se ankau tiam
li superruzos ilin, ili pagos al li la tutan salajron
kaj sendos lin hejmen. La sekvan tagon ili sendis lin
kun la plej forta diablo al la kampo, por provi lian
forton. La diablo portis kun si vipon kaj klabon.
Kiam ili alvenis la kampon, la diablo diris:
- Nu, brava
peltisto, nun montru, kion vi scias! Ni vidu, chu vi
scias tiel forte klaki per la vipo, kiel mi!
- Pli bone, se vi
ne donos ghin en mian manon - diris la peltisto -, char
mi klakos tiel forte, ke viaj okuloj ne eltenos!
- Ne gravas, nur
klaku jam! - diris la diablo.
- Klaku unue vi! -
instigis lin la peltisto.
La diablo prenis la
vipon, kaj tiel li klakis, ke la brava peltisto
transkapighis pro timo. Apenau li povis starighi,
tamen li diris:
- Nu, tio ne estis
tre forta klako, frato diablo. Sed nun kovru viajn
okulojn, se vi ne volas, ke ili elsaltu!
La diablo trovis,
ke tio estas serioza afero, kaj kovris siajn okulojn.
Ne atendis plu la brava peltisto, li tuj kaptis la
klabon, kaj tiel forte li batis la kapon de la
diablo, ke oni vershis sur lin dek kuvojn da akvo
ghis li rekonsciighis.
- Nu - diris la
peltisto post la rekonsciigho de la diablo -, kiu el
ni povas fari pli grandan klakon?
- Vi, vi - ploretis
dolore la diablo. - Nun iru ni jam hejmen.
Kaj farighis granda
timo en la familio de la diabloj, kiam ili audis la
novan agon de la peltisto. Ili tuj plenigis sakon per
oro kaj donis ghin al li, ke li portu ghin hejmen,
nur ili ne plu vidu lin.
- Sed tion mi ne
faros - ekkoleris la peltisto. - Se vi volas, ke mi
forlasu vin, portu la salajron hejmen al mi, alie mi
restos chi tie dum tri jaroj.
Tion la diabloj pli
timis ol incenson.
Prefere ili portis
hejmen la oron, nur li ne restu. La brava peltisto
iris antauen, kaj li pli rapide alvenis hejmen ol la
diablo, portanta la oron. Li tuj sendis sian edzinon
al la garbejo por plenigi sakon per grenventajho kaj
ordonis al shi enveni ghuste tiam, kiam la diablo
alvenos. Tiam shi jhetu la sakon al la subtegmento,
kaj diru: "Rigardu, kara edzo, tiu chi sako
plenas per oro, mi servis dum vi estis for."
La edzino vere
faris tiel, kiel la edzo ordonis. Kiam la diablo
vidis, ke ankau la edzino de tiu chi homo estas tiel
forta, ke shi facile jhetas sakon da oro al la
subtegmento, li ektimis, same jhetis supren la sakon
kaj forkuris. Li ne kuraghis rerigardi ghis li
atingis la arbaron.
Tie li renkontis
lupon, kiu demandis:
- Kien vi kuras el
tuta forto, frato diablo?
- Ho, ve, ne
demandu, frato lupo! Au vi ne audis pri la fama brava
peltisto?
Kaj li rakontis,
kiajn bravajn agojn faris tiu homo. La lupo ridegis,
ke bruis la arbaro. Kiam ghi rekonsciighis de la
ridego, ghi diris al la diablo, ke ili reiru al la
peltisto, reprenu de li la oron, char li estas eta,
malforta homo.
La diablo duone
kredis, duone ne kredis la parolon de la lupo. Sed
fine li konsentis, char li tre volis rericevi la
oron. Li konsentis reiri nur se ili faros jugon kaj
ili ambau iros en ghi, char li timis, ke la lupo
forlasos lin, se estos danghero.
La lupo ne
kontraustaris, estu lau la volo de la diablo. Ili
faris jugon, prenis ghin kaj tiel ili iris al la
peltisto. En la ghardeno ghuste ludis la filoj de la
peltisto, kaj kiam ili ekvidis, ke la diablo kaj la
lupo venas en jugo, ili pensis, ke la diablo portas
la lupon al ili kaj komencis krii:
- Hej, hej! Nia
patro servis ankau che lupo!
Alia knabo kriis:
- Ni retenu ankau
la diablon, ni retenu ankau la diablon!
Hej, la diablo ege
ektimis, kaj ek! Li ekkuris kune kun la jugo kaj
lupo.Vane kuraghigis lin la lupo! "Ne, kuru,
stulta diablo! Ne timu, stulta diablo!" Li
nenion audis, nur kuris per tuta forto. Li kuris ghis
la lupo trafis arbon per la kapo, la jugo
disrompighis, kaj li sola kuris plu. Eble ankorau nun
li kuras.
La brava peltisto
liberighis de la diablo kaj de la lupo, kaj ankorau
hodiau li vivas feliche kun la tuta familio, per la
multa oro de la diablo.