pri
la autoro
Valda Vinar naskighis la 31-an de
majo 1918 en la hungara urbo Kaposvar. Liaj gepatroj
estis chehhoj kaj nur dumvojagha hazardo kauzis, ke
li enspiris la unuan aergluton en tiu chi loko. Post
baldaua morto de lia patro la patrino de juna
Vladimir nur malfacile vivtenis sin kaj sian filon,
sed tamen li povis frekventi gimnazion en Praha, kiun
li finis per maturekzameno en la j. 1937.
Jam ekde
studentaj jaroj datighas llaj unuaj provoj autoraj
kaj teatraj. Li grupigis kelkajn gejunulojn, kiuj sub
la nomo "La tago" komencis ludi sur la
"malgranda scenejo" en la strato Smechky en
Praha. V.Vinar mem skribis por la aktora grupo
teatrajn tekstojn, sprite kritikajn unuaktajn
aktualajhojn kaj shercajn versajhojn. Li mem ankau
aktorls kaj sub lia kapabla reghisorado komencis tiam
kelkaj el la nuntempe konataj chehhaj geaktoroj.
V.Vinar poste
farighis redaktoro kaj kunlaboranto de chehha
radioelsendado. Post la dua mondmilito li dedichis
sin plene al teatra laboro. Li estis aktoro, poste
reghisoro en teatroj en Liberec, Plzen kaj laste en
Cheb. Dum siaj laborjaroj, jam klel reghisoro, li
sukcese elstudis Filmartan Akademion en Praha /FAMU/
kaj verkis kelkajn chehhlingvajn faklibrojn prl
filmaj kaj filozofiaj temoj.
V.Vinar
esperantistighis en la j. 1949. Post ech ne unujara
studado li sukcesis che la ekzamenoj de
Che-instruisto che la ekzamenoj de tiama EA ChSR pri
kapablo instrul Esperanton. Li tuj komencis tradukadi
el la chehha llteraturo kaj ankau verki
llteraturajhojn lau fremdlingvaj motivoj. En postaj
jaroj maturighis ankau lia origina Esperanta verkado,
kion pruvis gajnitaj premioj en diversaj literaturaj
konkursoj. Krom prozajhoj kaj poeziajhoj li verkis
kelkajn unupersonajn dramojn, kiuj estis sukcese
prezentitaj far chehha aktorino Eva Seemanova. La
plej sukcesa el tiuj estas "Cherande de l'
abismo", kiun E.Seemanova elstudis sub la
reghisora gvido de la autoro kaj multfoje ghin
prezentis en Chehhoslovakio, GDR kaj Nederlando en
Esperanto kaj ankau chehhlingve en Chehhoslovakio. La
dramo estis tradukita ankau en la nederlandan lingvon
far Rene Kok.
Chefaj sukcesoj
de V. Vinar:
Chehhaj fabeloj
- la libro aperinta en Japanio en 1962
Vochoj el mallumo - parafrazoj el poeziajhoj de
naturaj gentoj /manuskrlpto/
La insulo de neresanigeblaj - dua premio de Belartaj
Konkursoj, Stockholm, 1980
La astronomia horlogho en Prago - dua premio en la
Literatura Konkurso, Zaragoza, Hlapanio
Premioj en la Literaturaj Konkursoj en Bydgoszcz kaj
en Internaciaj Floraj Ludoj en Barcelona
Valda Vinar kiel
verkisto batalis por la plej noblaj homaj ideoj, por
toleremo, komprenemo kaj por paca kunvivado. Li estis
ne nur bona esperantisto, verkisto kaj reghisoro, sed
antau chio bona homo kaj fervora batalanto por paco.
Tlal esperantistoj en Cehhoslovakio estis profunde
kortushitaj, kiam estis anoncita lia neatendita
forpaso la 1-an de decembro 1981 en la urbo Cheb.