Varsovio, 27/XI 1887
Estimata kaj estiminda
sinjoro!
Mi sendas al Vi la frukton de mia
longa laborado; ghi estu signo de mia
profunda estimo por la nobla idealisto, kiu laboris por
la homaro, ne
timante la ridegon de l' amaso. Mi mem plej bone
komprenas kiom Vi devis
suferi, char mi mem trairis similan vojon: kiam mia
laboro jam estis preta,
mi kvar jarojn devis
atendi kaj esti celo de senchesa ridado, - ghis mi
ricevis la eblon eldoni mian verkon.
Kiam mi antau 5 jaroj audis pri la Volapuk', mi ne
forjhetis mian
laboron, char la konstruo de Volapuk' shajnis al mi ne
tute praktika; mi
diris al mi, ke lingvo tutmonda devas esti antau chio komprenebla,
kaj la
tuta granda materialo, kiu jam per si mem farighis internacia,
devas resti
ne tushita. En lingvo, kiu devas farighi tutmonda, oni
povas krei nur la
malgrandan parton, kiu estas malsimila en malsimilaj
lingvoj; chio cetera
devas resti ne tushita.
Char nenia persono estas tiel leghdonanta por krei
lingvon por la tuta mondo lau sia volo, kaj tuta vivo de
homo ne estas
suficha por nove krei la tutan senfinan multon da vortoj
de lingvo, kun
chiuj nomoj de l' landoj kaj urboj, kun chiuj sennombraj
nomoj tehhnikaj
etc.
Mi estimas Vian noblan deziron porti utilon al la homaro;
kun plena
estimo por la autoro de Volapuk', mi laboras ne
kontrau la Volapuk', sed por
la ideo. Sankta estas por mi la ideo de lingvo tutmonda,
kaj en kiu ajn
formo l' homaro ghin havos, mi estos kontenta kaj
felicha. Se oni montros al
mi, ke mia laboro estas malutila al la ideo, mi mem
detruos mian laboron,
kvankam mi oferis al ghi la plej bonan parton de mia
vivo; se la jugho de l'
mondo estos ne decida, la "Lingvo internacia"
restos kune kun la Volapuk',
kiel du amikoj, kiuj havas unu celon en la vivo. Au unu
de la lingvoj mortos
per si mem, au la homaro havos du lingvojn, kaj ech tio
estos por la mondo
multe pli bone, ol resti tute sen lingvo tutmonda.
Pardonu, ke mi skribas al Vi en mia lingvo: mi faras ghin
ne pro
malghentilo, sed por doni al Vi provon de mia lingvo.
Kun plej granda estimo
Esperanto
|