Â.Ìàÿêîâñêèé
ÂÎ ÂÅÑÜ ÃÎËÎÑ
Óâàæàåìûå
òîâàðèùè ïîòîìêè!
Ðîÿñü
â ñåãîäíÿøíåì
îêàìåíåâøåì ãîâíå,
íàøèõ äíåé èçó÷àÿ ïîòåìêè,
âû,
âîçìîæíî,
ñïðîñèòå è îáî ìíå.
È, âîçìîæíî, ñêàæåò
âàø ó÷åíûé,
êðîÿ ýðóäèöèåé
âîïðîñîâ ðîé,
÷òî æèë-äå òàêîé
ïåâåö êèïÿ÷åíîé
è ÿðûé âðàã âîäû ñûðîé.
Ïðîôåññîð,
ñíèìèòå î÷êè-âåëîñèïåä!
ß ñàì ðàññêàæó
î âðåìåíè
è î ñåáå.
ß, àññåíèçàòîð
è âîäîâîç,
ðåâîëþöèåé
ìîáèëèçîâàííûé è ïðèçâàííûé,
óøåë íà ôðîíò
èç áàðñêèõ ñàäîâîäñòâ
ïîýçèè -
áàáû êàïðèçíîé.
Çàñàäèëà ñàäèê ìèëî,
äî÷êà,
äà÷êà,
âîäü
è ãëàäü -
ñàìà ñàäèê ÿ ñàäèëà,
ñàìà áóäó ïîëèâàòü.
Êòî ñòèõàìè ëüåò èç ëåéêè,
êòî êðîïèò,
íàáðàâøè â ðîò -
êóäðåâàòûå Ìèòðåéêè,
ìóäðåâàòûå Êóäðåéêè -
êòî èõ, ê ÷åðòó, ðàçáåðåò!
Íåò íà ïðîðâó êàðàíòèíà -
ìàíäîëèíÿò èç-ïîä ñòåí:
"Òàðà-òèíà, òàðà-òèíà,
ò-ýí-í..."
Íåâàæíàÿ ÷åñòü,
÷òîá èç ýòàêèõ ðîç
ìîè èçâàÿíèÿ âûñèëèñü
ïî ñêâåðàì,
ãäå õàðêàåò òóáåðêóëåç,
ãäå áëÿäü ñ õóëèãàíîì
äà ñèôèëèñ.
È ìíå
àãèòïðîï
â çóáàõ íàâÿç,
è ìíå áû
ñòðî÷èòü
ðîìàíñû íà âàñ -
äîõîäíåé îíî
è ïðåëåñòíåé.
Íî ÿ
ñåáÿ
ñìèðÿë,
ñòàíîâÿñü
íà ãîðëî
ñîáñòâåííîé ïåñíå.
Ñëóøàéòå,
òîâàðèùè ïîòîìêè,
àãèòàòîðà,
ãîðëàíà-ãëàâàðÿ.
Çàãëóøà
ïîýçèè ïîòîêè,
ÿ øàãíó
÷åðåç ëèðè÷åñêèå òîìèêè,
êàê æèâîé
ñ æèâûìè ãîâîðÿ.
ß ê âàì ïðèäó
â êîììóíèñòè÷åñêîå äàëåêî
íå òàê,
êàê ïåñåííî-åñåíåííûé ïðîâèòÿçü.
Ìîé ñòèõ äîéäåò
÷åðåç õðåáòû âåêîâ
è ÷åðåç ãîëîâû
ïîýòîâ è ïðàâèòåëüñòâ.
Ìîé ñòèõ äîéäåò,
íî îí äîéäåò íå òàê,-
íå êàê ñòðåëà
â àìóðíî-ëèðîâîé îõîòå,
íå êàê äîõîäèò
ê íóìèçìàòó ñòåðøèéñÿ ïÿòàê
è íå êàê ñâåò óìåðøèõ çâåçä äîõîäèò.
Ìîé ñòèõ
òðóäîì
ãðîìàäó ëåò ïðîðâåò
è ÿâèòñÿ
âåñîìî,
ãðóáî,
çðèìî,
êàê â íàøè äíè
âîøåë âîäîïðîâîä,
ñðàáîòàííûé
åùå ðàáàìè Ðèìà..
 êóðãàíàõ êíèã,
ïîõîðîíèâøèõ ñòèõ,
æåëåçêè ñòðîê ñëó÷àéíî îáíàðóæèâàÿ,
âû
ñ óâàæåíèåì
îùóïûâàéòå èõ,
êàê ñòàðîå,
íî ãðîçíîå îðóæèå.
ß
óõî
ñëîâîì
íå ïðèâûê ëàñêàòü;
óøêó äåâè÷åñêîìó
â çàâèòî÷êàõ âîëîñêà
ñ ïîëóïîõàáùèíû
íå ðàçàëåòüñÿ òðîíóòó.
Ïàðàäîì ðàçâåðíóâ
ìîèõ ñòðàíèö âîéñêà,
ÿ ïðîõîæó
ïî ñòðî÷å÷íîìó ôðîíòó.
Ñòèõè ñòîÿò
ñâèíöîâî-òÿæåëî,
ãîòîâûå è ê ñìåðòè
è ê áåññìåðòíîé ñëàâå.
Ïîýìû çàìåðëè,
ê æåðëó ïðèæàâ æåðëî
íàöåëåííûõ
çèÿþùèõ çàãëàâèé.
Îðóæèÿ
ëþáèìåéøåãî
ðîä,
ãîòîâàÿ
ðâàíóòüñÿ â ãèêå,
çàñòûëà
êàâàëåðèÿ îñòðîò,
ïîäíÿâøè ðèôì
îòòî÷åííûå ïèêè.
È âñå
ïîâåðõ çóáîâ âîîðóæåííûå âîéñêà,
÷òî äâàäöàòü ëåò â ïîáåäàõ
ïðîëåòàëè,
äî ñàìîãî
ïîñëåäíåãî ëèñòêà
ÿ îòäàþ òåáå,
ïëàíåòû ïðîëåòàðèé.
Ðàáî÷åãî
ãðîìàäû êëàññà âðàã -
îí âðàã è ìîé,
îòúÿâëåííûé è äàâíèé.
Âåëåëè íàì
èäòè
ïîä êðàñíûé ôëàã
ãîäà òðóäà
è äíè íåäîåäàíèé.
Ìû îòêðûâàëè
Ìàðêñà
êàæäûé òîì,
êàê â äîìå
ñîáñòâåííîì
ìû îòêðûâàåì ñòàâíè,
íî è áåç ÷òåíèÿ
ìû ðàçáèðàëèñü â òîì,
â êàêîì èäòè,
â êàêîì ñðàæàòüñÿ ñòàíå.
Ìû
äèàëåêòèêó
ó÷èëè íå ïî Ãåãåëþ.
Áðÿöàíèåì áîåâ
îíà âðûâàëàñü â ñòèõ,
êîãäà
ïîä ïóëÿìè
îò íàñ áóðæóè áåãàëè,
êàê ìû
êîãäà-òî
áåãàëè îò íèõ.
Ïóñêàé
çà ãåíèÿìè
áåçóòåøíîþ âäîâîé
ïëåòåòñÿ ñëàâà
â ïîõîðîííîì ìàðøå -
óìðè, ìîé ñòèõ,
óìðè, êàê ðÿäîâîé,
êàê áåçûìÿííûå
íà øòóðìàõ ìåðëè íàøè!
Ìíå íàïëåâàòü
íà áðîíçû ìíîãîïóäüå,
ìíå íàïëåâàòü
íà ìðàìîðíóþ ñëèçü.
Ñî÷òåìñÿ ñëàâîþ -
âåäü ìû ñâîè æå ëþäè,-
ïóñêàé íàì
îáùèì ïàìÿòíèêîì áóäåò
ïîñòðîåííûé
â áîÿõ
ñîöèàëèçì.
Ïîòîìêè,
ñëîâàðåé ïðîâåðüòå ïîïëàâêè:
èç Ëåòû
âûïëûâóò
îñòàòêè ñëîâ òàêèõ,
êàê "ïðîñòèòóöèÿ",
"òóáåðêóëåç",
"áëîêàäà".
Äëÿ âàñ,
êîòîðûå
çäîðîâû è ëîâêè,
ïîýò
âûëèçûâàë
÷àõîòêèíû ïëåâêè
øåðøàâûì ÿçûêîì ïëàêàòà.
Ñ õâîñòîì ãîäîâ
ÿ ñòàíîâëþñü ïîäîáèåì
÷óäîâèù
èñêîïàåìî-õâîñòàòûõ.
Òîâàðèù æèçíü,
äàâàé áûñòðåé ïðîòîïàåì,
ïðîòîïàåì
ïî ïÿòèëåòêå
äíåé îñòàòîê.
Ìíå
è ðóáëÿ
íå íàêîïèëè ñòðî÷êè,
êðàñíîäåðåâùèêè
íå ñëàëè ìåáåëü íà äîì.
È êðîìå
ñâåæåâûìûòîé ñîðî÷êè,
ñêàæó ïî ñîâåñòè,
ìíå íè÷åãî íå íàäî.
ßâèâøèñü
â Öå Êà Êà
èäóùèõ
ñâåòëûõ ëåò,
íàä áàíäîé
ïîýòè÷åñêèõ
ðâà÷åé è âûæèã
ÿ ïîäûìó,
êàê áîëüøåâèñòñêèé ïàðòáèëåò,
âñå ñòî òîìîâ
ìîèõ
ïàðòèéíûõ êíèæåê.
Äåêàáðü 1929 ã. - ÿíâàðü 1930 ã.
Vladimir MAJAKOVSKIJ
PER PLENA VOCHO
Estimataj
kamaradoj posteuloj!
Fosante
tra l' nuntemp',
en ties shtonighinta sterko,
kaj de niaj tagoj
esplorante la nebulojn,
vi
eble demandos
ech pri mi kaj mia verko.
Kaj eble
je l' demandosvarmo per jena ekspliko
respondos al vi
scienculo erudita:
"Vivis iam
poeto de l' akvoboligo
kaj malamik' de l' akvo neboligita".
Profesor'!
for la okulbiciklojn!
Pri chi tem':
pri mi
kaj mia epoko
parolos mi mem.
Min, akvoportiston, purigiston de kanaloj
la revolucio
mobilizis kuntrenata.
Mi iris en la fronton
de bataloj
el la gharden'
de l' Poezio, damo delikata.
Mi ghuis charman ghardeneton
de damoj
amoj
florornamoj.
"Mi plache plantis belan bedon,
akvumos ghin per propraj manoj."
Tiu chi el kuvo vershas
versojn al la koroj velkaj.
tiu grake
ilin bravas el la busho,
korkrevaj Mitrejka-j, mirt-revaj Kudrejka-j,
diablo scias
sencon de chi fusho.
Mola kordo mandolina
monotone tedas, jen:
tara-tina, tara-tina,
tenn -
Ne granda plor', ke inter tiaj rozoj
elstaru mia statuo, kiel kulis'
de placoj, kie sputas tuberkulozo,
vagas putinoj, apachoj
kaj sifilis'.
Ankau min
la agitprop'
jam ghenis dent-agace,
mi mem ja
por vi verkus romancojn shmace,
pli charmas tio
kaj donas pli da kontanto,
sed mi
bridis
min mem
kaj frakase
tretis la gorghon
de mia propra kanto.
Auskultu,
kamaradoj posteuloj!
La agitisto,
la chefelkriisto rolas!
Mi sufokas
la poezi-rukulojn,
transgalopas
lirikajn volum-akumulojn,
mi, vivanto
kun vivantoj parolas.
Mi venos al via
lontana
komunisma klaro
ne kiel trubadur'
de Jeseninaj kantetoj,
miaj versoj transflugos
super jarcent-montaro,
kaj super kap'
de registaroj kaj poetoj.
Miaj verkoj alvenos,
sed ne en tia manier',
kiel sago
che lirika chas' de amo,
nek kiel
al numismato trafas trivita moner',
nek kiel
allumas astroj de mortinta flamo.
Miaj versoj
trabrechos
la jar-amason
kun lukto
kaj aperos
krude
masive,
kompakte,
kiel en niajn tagojn
akvodukto eniris
konstruita
de Romaj sklavoj
laborbarakte.
En poemoj
entombitaj sub libro-kurganoj
vi trovos hazarde
strofo-ferajhojn pikajn,
vi
admire-estime
ilin palpos per la manoj,
kiel armilojn
malnovajn sed timigajn.
Orelojn vortflati
- ne miaj kutimoj,
nek knabinet-orelojn
per frivolaj esprimoj
sub la harplektoj longaj
rughighi per honto.
Parade staradas
l' armeo de miaj rimoj,
mi preteriras
antau l' revua fronto.
Muskolshvele vigle
vicas versotrupoj,
pretaj por morto
au senmortaj aureoloj,
strechege la poemoj
etendas kanontubojn
de celo-trafaj
titoloj.
Avidas
plejamata armil-speco
sturmante
elprovi venkoshancojn,
atendas
kavalerio de spriteco
levante
la akrajn ritmo-lancojn.
Kaj chi tutan
armeon armitan ghisdente,
batalintan
dudek jarojn sen cedo
ghis la lasta linio
mi donas prezente
al vi,
proletoj de l' planedo.
La malamiko
de la klas' labora
estas ankau mia
malamik' kaj malamat',
ordonis nin
iri
al sub flago rughkolora
jaroj de trudlaboro,
tagoj de malsat'.
Kiel hejme
ni malfermas
jhaluzion,
tiel ni malfermis
de Marx
chiun volumon,
sed ech sen lego
ni bonege sciis tion,
kien iri,
kian ni shuldas plenumon.
Dialektikon
ni lernis ne el Hegel,
militfajro
ghin en niajn versojn shutis,
kiam
sub kugloj
la burghojn ni pelis ege,
kiel nin
alitempe
ili persekutis.
Nu,
geniulojn
eskortu gloro vanta,
kiel vidvino plora che marsho de funebro,
mortu, versoj miaj,
kiel soldat' sturmanta,
sennome, kiel dronis
la niaj en tenebro.
Mi fajfas
pri la bronzo plur-kvintala,
de marmoro
min ne kaptas paroksismo,
pri l' gloro
ni kvitos ja
per marchando lojala,
estu por ni
komuna monumento shtala
la batale
konstruita
socialismo!
Posteuloj,
se la fukon vortaran vi traserchos,
el Lethe
al surfaco
tiaj vortoj emerghos:
"prostituo"
"tuberkulozo"
"blokado"
Por vi,
gaja gento
de sana paradizo,
poeto
forlekis
la mukon de ftizo,
per astra lango de plakato.
Pro vortokresko de jaroj
mi aspektas jam simile
al mirindaj
fajrospiraj fabeldrakoj,
kamarado Vivo,
antauen
rapidire,
rapidire
en jarkvino
tra resto de tagoj!
Por mi mem
rublojn
mi ne staplis vers-mercere,
nek havas hejme
meblojn de arta chizo,
kaj mi bezonas,
mi diras sincere,
nenion krom
freshlavita tolchemizo.
Aperinte
che CKK
de l' futur' de pura brilo,
super bando
de versfara, akapara gent',
mi altlevos
por bolshevik-legitimilo
miajn librojn
klaspartiajn
chiujn cent.
tradukis K.Kalocsay