Libereco estas granda valorajho, sed ghi nepre devas
kombinighi kun
disciplino. Libereco de unuopa persono devas servi al komuna
bono, nur tiam
ghi estas vera libereco, sed ne anarhhio kondukanta al hhaoso.
Esperantistoj atingis gravajn sukcesojn dum 100 nur dank'al sia
unueco kaj
disciplino. Chiu bona esperantisto volonte akceptas disciplinon,
t.e. obeas
kaj ne rompas chiujn regulojn de Esperanto. Iuj opinias, ke
necesas permesi
pli da libereco, permesi enkonduki novajn vortojn, regulojn ktp.
Sed tia
"libereco" detruus tutan nian aferon. Chu interesoj de
unuopa persono
superas interesojn de tuta aro? Certe, ne.
Kiam aperis komputiloj, esperantistoj kunpushighis kun nova
problemo - kiel
skribi literojn kun supersignoj. Unuaj E-komputeristoj ne solvis
ghin
ghuste. Oni decidis uzi surogatan x-skribadon, por povi printi
surpapere kun
supersignoj. Tiu erara decido subkomprenis, ke komputilaj tekstoj
estas io
duaranga kompare kun paperaj tekstoj. Ghusta solvo estus tute
"forgesi" pri
supersignoj kaj skribi tiel, kiel rekomendas "Fundamento de
Esperanto" - ch,
gh, hh, jh, sh, u. Se al iu esperantisto tia skribado ne plachas,
tio estas
demando de lia persona gusto. Pri gustoj oni ne disputas, sed se
la
esperantisto amas Esperanton pli ol sin mem, li devas cedi iom el
sia
libereco kaj skribi lau Fundamenta rekomendo. Unueca ortografio
estas grava
por chiu lingvo.
Nenad Aliich elpensis sian propran skribmanieron kun q, $... Tio
atestas pri
lia kuragha kaj obstina karaktero, sed chu iu imitos lian
skribmanieron?
Neniu kaj neniam. Do, lia libereco estas pura ekstravagancajho,
kiu ne lasas
akcepti lin serioze. Pripensu tion, kara Nenad. Baldau ni eliros
sur
internacian arenon. Skribmaniero, kiun ni uzos en estonta
anglalingva
forumo, farighos modelo por miloj da novaj esperantistoj. Chu ne
estas
dezirinde, ke ili skribu senprobleme kaj unuece? Ankorau ne estas
malfrue
interkonsenti pri nia tiom necesa unueco. Mi ne deziras damaghi
ies
liberecon; mi alvokas ke vi libervole obeu al E-disciplino. Nur
disciplina
libereco estas vera libereco. (28.07.99)