PRI RUSIA E-MOVADO (1)

• Esperanto naskighis por ighi internacia lingvo. Nur tiu estonta rolo
  pravigas ghian ekziston. Kiu subtenas tiun celon, ofte estas nomataj
  "finvenkistoj". Lau mia opinio, ili estas plej valoraj por nia movado.
  Rimarku, ke la "finvenkistoj" ne nepre sciu kaj uzu Esperanton. De alia
  flanko, ekzistas multe da E-uzantoj, kiuj tute ne celas tutmondigi
  Esperanton kaj ne kredas je tio; ili simple uzas la lingvon. Tiaj homoj ofte
  estas nomataj "raumistoj", char ilia ideologio estis klare formulita en la
  fama "Rauma Manifesto". Ili estas simple lingvanoj, sed ne ideanoj.
  
  Neuzado de nacia lingvo dum E-kongresoj kondukas al tio, ke la E-kongresoj
  efektive okazas nur por esperantistoj, kaj por cetera publiko ili prezentas
  nenian intereson. Tio kondukas al tio, ke Esperanto ekzistas nur por
  esperantistoj, sed ne por amasoj. Ni konstante kuirighas en propra suko,
  kial do oni miru, ke niaj vicoj ne multighas? Esperanto devas esti ponto al
  aliaj popoloj, sed ne muro, kiu izolas nin de la propra popolo.
  
  Lingvo estas nur formo de komunikigho, multe pli gravas enhavo - ideoj,
  etoso. Dum oni uzas en la kongresoj ekskluzive Esperanton, ilin ne povas
  partopreni "fremduloj", kaj tial la movado ne kreskas. Zamenhof volis, ke
  E-kongresoj estu renkontighoj ne de samlingvanoj, sed de samideanoj. Kaj la
  interna ideo de Esperanto estas tiel bela kaj facile komprenebla ech por
  multaj neesperantistoj, ke ghi povus kolekti multoble pli da kongresanoj.
  Krom tio, ja ebleco praktiki Esperanton restus en chiu okazo, ja temas ne
  pri "malpermeso" de Esperanto, sed nur pri permeso de nacia lingvo.
  
  Chiuj bonaj homoj facile komprenas, ke la homaro devas unuighi. Sen komuna
  lingvo ghi ne unuighos. Komuna lingvo povas esti nur neutrala kaj facila.
  Tial multegaj homoj povus subteni Esperanton kaj partopreni niajn
  kongresojn. Kio malhelpas al tio? Nur nia lingva ekstremismo, nia
  memizolemo. Nur tre malmultaj pretas lerni la lingvon, plimultego pretas nur
  morale subteni ghin, sed ech tio tute sufichus por mirakle shanghi publikan
  opinion pri Esperanto.
  
  La lingvo ne sufichas por kunigi homojn, necesas ia komuna ideo. E-kongresoj
  estu renkontighoj de homoj, kiuj subtenas Esperanton - tio estu ilia komuna
  ideo. Iuj kongresanoj jam scias ghin, iuj ankorau ne - tio ne tre gravas,
  gravas ke ili samopinias pri la chefajho. E-kongresoj, lau mia opinio, devus
  esti lokoj, kie formighas ne nur tuthomara lingvo, sed ankau tuthomara
  kulturo. Tial bonvenindas prelegoj kaj diskutoj pri globalaj problemoj, paco
  sur Tero, estonta etiko (ekz. lau Martinus) ktp.
  
  Lau mia opinio, esperantismo ne estas ia izolita movado. Ghi estas
  parto de ia globala movado por konstrui pli humanan mondon. Al tiu globala
  movado, eble, apartenas vegetarismo, "Green Peace", Kosmologio de Martinus,
  "Viva Etiko" de rerihanoj kaj multaj aliaj.
  Tiun globalan movadon por pli humana mondo mi shatas nomi Homaranismo.
  Kaj tiam la esperantismo nature estas lingva sekcio de Homaranismo.
  
  Esperanto estas vojo al Tutmonda Felicho. Kaj la amikeca atmosfero, kiu
  dominas en E-kongresoj, estas antausento pri tiu Tutmonda Felicho. Chu ne?

• Rilato inter estraro kaj ordinara membraro estas simila al rilato inter kapo
  kaj korpo. Kiel decidas la kapo, tiel agas la korpo. Se la kapo ne pensas,
  chu la korpo bonstatos?
  
  Chiujn problemojn oni ne povas kaj ne devas solvi en chefurbo. Sed oni povas
  kaj devas sugesti, kiel solvi la problemojn. Estraro ne devas labori, labori
  devas membraro; estraro nur indikas, kiel la membraro laboru; pli precize,
  ghuste en tio konsistas laboro de la estraro. Se ghi ne indikas, kiel la
  membraro laboru, sekve ghi (estraro) mem ne laboras.
  
  La postsoveta pensmaniero, ke "prenu tiom da demokratio, kiom vi povas
  engluti", estas ankorau pli malghusta. Ghi kondukas al anarhhio kaj sekve al
  plena detruigho de la shtato (au organizo). Chefa legho de chiu organizo
  (shtato) estas hierarhhia principo: estraro (registaro) gvidas, membraro
  (popolo) plenumas.
  
  Oni ne rajtas atendi, ke REU faros chion anstatau chiuj. Sed oni rajtas
  atendi de REU novajn ideojn, "utopiajn" projektojn, entuziasmigajn planojn,
  kunordigon de chiuj agadoj, chiutagan informadon ktp. Tio estas taskoj de
  REU-estraro, kaj neniu povas fari tion anstatau ghi.

• Tio povas efiki malbone, se prezidanto elektos propran "teamon" lau siaj
  subjektivaj preferoj. Li ja nature elektos nur tiujn, kiuj havas similajn
  opiniojn kiel li mem, kaj tio kondukos al malrichigho de la E-movado (kio ja
  okazis jam). Homoj talentaj, sed havantaj aliajn opiniojn, estos forjhetitaj
  el la organizo, sed homoj sentalentaj, sed pretaj chiam flati kaj konsenti
  kun la gvidanto, estos adoptitaj en la estraron.
  
  Chiu homo opinias sin prava, kaj prezidanto - chu de lando, chu de
  E-asocio - ne estas escepto. Oni ne devas doni al la E-prezidanto rajton
  elekti "ministrojn", tion devas fari "kongreso" - taksante la kandidatojn ne
  lau subjektivaj preferoj, sed lau iliaj "profesiaj" kapabloj.
  
  Kiam oni faras ion konkretan - ekzemple, preparas E-kongreson, - tiam
  necesas kompakta teamo de sampensuloj. Sed agado de tuta landa E-asocio (des
  pli de tia granda lando, kiel Rusio) ne estas io konkreta. Ghi devas esti
  chiuflanka. Ghi devas egale progresi en chiuj direktoj - kaj en
  "movadumado", kaj en "retumado", kaj en eldonado, kaj en instruado, ktp.
  Sendube, prezidanto ne povas egale interesighi pri chiuj direktoj, tial oni
  ne devas doni al li rajton preferi au malpreferi iujn direktojn, selektante
  "teamanojn".

• Kiu el ni volas, ke XXI-a jarcento estu simila al la XX-a? XX-a jarcento
  revolucie shanghis eksteran vivon de homoj, sed ghi ne plibonigis iliajn
  korojn. Por ke dum XXI-a jarcento ne ripetighu militoj kaj aliaj terurajhoj,
  necesas interna revolucio, necesas ia nova filozofio, novaj humanaj ideoj.
  Unu el tiaj ideoj, kiujn la homaro dume obstine malakceptas, estas
  internacia lingvo Esperanto. Ghi povas revolucie shanghi la mondon. Kaj
  ghuste en tio estis intenco de Zamenhof. Se ni volas disvastigi kaj
  akceptigi Esperanton, ni devas diskonigi ghian ideon. Multaj homoj kapablas
  kompreni kaj subteni nin. Sed chu esperantistoj mem propagandas sian ideon?
  Ho ve - ne! Regas senideeco kaj ia specifa infaneco.
  
  Konata esperantisto V.Bespalov proponas propagandi Esperanton, alvokante
  partopreni konkursojn de infanaj desegnajhoj. Jen lia letero, aperinta en
  multaj E-periodajhoj (mi citas lau "Bulteno de REU" kaj konservas ties
  ortografion):
  
  "Necesas nur iom da deziro por uzi E-movadajn aranqojn, eventojn ay novajojn
  kaj iri al neesperantistaj organizoj, informante pri diversaj konkursoj,
  konkuroj kaj aliaj eventoj en E-movado por alvoki neesperantistojn
  partopreni la aranqon. Cio ci tre bone impresas neesperantistojn, montras
  efikon kaj utilojn de  Esperanto kaj levas nian prestiqon.
  Jen unu ekzemplo. Printempe venis informo pri konkurso de infandesegnajoj en
  franca urbeto Vendomois. Mi tradukis la informon kaj portis al centra
  art-lernejo, proponante partoprenon. Kaj poste venis informo pri la rezulto
  de la konkurso: ciujn unuajn lokojn gajnis desegnajoj el Soci... Okazis
  enmanigo de diplomoj kaj donacoj, ciu gajninto ricevis ankay glaciajon..."
  
  Do, lernu Esperanton! Vi povas ricevi glaciajhon! :)
  Ne, konkursoj pri infanaj desegnajhoj, certe, estas bona afero. Sed ghi pli
  konvenas al infanoj. Plenaghajn homojn oni per similaj aferoj "ekbruligi" ne
  povas, kaj tio ne nur ne "levas nian prestighon", sed, kontraue, katastrofe
  faligas ghin, kreante opinion pri Esperanto kiel pri ia ludo por plenaghaj
  infaneculoj. Se ni volas allogi seriozajn, valorajn homojn, ni devas
  prezenti pli seriozajn ideojn.

• Por ke psikologia klimato en chiu organizajho estu bona, necesas eviti du
  ekstremajhojn. Unu ekstremajho - kiam oni tro arde disputas kaj ech
  malamikighas pro tio. Alia ekstremajho - kiam, timante kverelojn, oni simple
  timas eldiri kontrauan opinion. Do, tiu problemo estas sufiche komplika, kaj
  ghin necesas kompreni dialektike. Disputoj povas esti malbonaj, kiam homoj
  trapasas chiujn limojn, komencas insulti unu alian kaj malamikighas. Sed
  disputoj povas esti ankau bonaj, kiam homoj disputas nur pri la afero, ne
  tushante la personon; kulturaj disputoj estas tre necesaj por naski novajn
  ideojn. De alia flanko, chies sampensado povas esti bona, se temas pri vere
  grava kaj ghusta ideo. Sed sampensado povas esti ankau malbona, se ghi
  bazighas sur timo eldiri kontrauan opinion. Tia situacio kondukas al tio, ke
  plej stultaj ideoj ne renkontas kontraudirojn kaj enradikighas. Shajnas, ke
  tia sindromo estas karakteriza por nuna periodo de rusia E-movado. Pro
  sperto pri iamaj konfliktoj oni ofte aplaudas al chiuj agoj de samideano, ne
  pritaksante sobre lian agadon. Tio faras malbonan servon al la movado kaj
  ech al tiu persono mem, char, ricevinte pravajn rimarkojn, li povus
  plibonigi sian agadon. Chio jhus dirita rilatas al multaj personoj,
  inkluzive al mi mem, kaj mi promesas neniam ofendighi, se vi estonte indikos
  al mi miajn erarojn.

• Prave Renato Corsetti skribis, ke sen forta rusia E-movado ne eblas forta
  E-movado tutmonda. Tre multe dependas de gvidanto. Kia gvidanto, tia asocio
  (organizo, partio, lando...). La gvidanto donas impulson, li devas konstante
  generi ideojn kaj esti modelo de aktiveco. Oni kredigas, ke post sia
  elektigho kiel prezidento s-ro XXX ekaktivos. Ne, oni devas montri aktivecon
  antau elektigho sendepende chu oni elektos lin au ne. Promesi eblas chion
  ajn, tamen oni kredu ne al vortoj, sed al agoj. Tio estas nur demandoj.
  Multaj rusiaj esperantistoj havas demandojn al gvidantoj de rusia E-movado,
  sed plimulto ne kuraghas demandi, char ili estas bonkoraj kaj ne deziras
  "batali" por vero. Multaj simple timas eldiri sian opinion...

• Kie E-kluboj prenu monon?
  
  Povas esti, ke la kutimo kolekti membrokotizojn estas malutila por nia
  movado.
  Se la kotizoj estas tro grandaj, tio forpushas la membrojn.
  Se la kotizoj estas malgrandaj, ili, ech se kolektitaj, evidente ne sufichas
  por fari ion gravan. Ekzemple, membrokotizo de REU estas 35 rubloj
  (proksimume 1 $). Ech se en REU estus 100 pagantaj membroj, do rezultas
  mizera sumo de 100 $ jare. Tio ne estas serioza afero por landa asocio.
  Krom tio, necesas konsideri psikologian faktoron. Al homoj ne plachas devige
  pagi, ech se etan moneron. Ili povas ekpensi, ke E-movado chasas ne ilin
  mem, sed iliajn monujon. Se nia "esper-rus>" postulus membrokotizojn, chu oni
  volonte alighadus al ghi? Ritorika demando.
  De alia flanko, E-kluboj kaj asocioj vere bezonas monon, kaj ju pli, des pli
  bone. Kiel eblas ghin preni?
  Unue, oni povus proponi anstatau devigaj membrokotizoj fari laueblajn
  mondonacojn. Kutime tio estas pli efika, ol perforta monkolektado. Sed ech
  tio ne solvas la problemon, char se la organizo prenas ion de siaj membroj,
  ghi ne ighas pli richa.
  Due, oni povas imiti kelkajn religiajn sektanojn, kiuj tute ne estas
  stultaj. Ekzemple, krishnaitoj vizitas chiujn hejmojn, proponante acheti
  ilian literaturon. Kvankam por plimultego iliaj libroj estas fremdaj, kelkaj
  homoj tamen achetas ilin. Evidente, bonan ruslingvan libron pri la
  internacia libro oni achetadus ech pli volonte. E-entuziastoj povus vendadi
  sian literaturon che stacidomaj atendejoj, kie homoj enuas kaj volonte
  achetas iujn ajn legajhojn. Sekve necesas establi E-eldonejon, kiu povus
  eldoni ruslingvan literaturon pri Esperanto. Profito pro ghia vendado povas
  subteni E-klubojn. Sendube, E-movado povas richighi nur je konto de
  ekstermovadanoj, sed ne je konto de siaj malmultaj kaj malrichaj membroj.
  Trie, oni povus provi peti financan helpon de iuj richuloj. Certe, mi ne
  parolas pri tiaj fiuloj kiel Berezovskij kaj Bryncalov. Ekzistas aliaj, pli
  bonaj richuloj. Interalie, chu vi scias, ke fama miliardulo-mecenato George
  Soros (hungara judo lau deveno) estas filo de esperantisto? Ial
  esperantistoj ghis nun ne uzis tiun fakton.

• Mi rememoris unu bonan libron, kiun eblus reeldoni en Rusio. Ghi estis
  eldonita en Hungario antau 10-15 jaroj. Nomighas "Esperanto Internacia 1".
  Sur la kovrilo estas terglobo, infanoj ktp. La lernolibro konsistas el
  koloraj bildoj kaj nur Esperanta teksto. Praktike ghi taugas por memlernado
  en chiu lando.
  
  Eldonado en Rusio estas malplikosta, ol en Okcidento. Parton de la
  eldonkvanto oni povus vendi al alilandaj E-asocioj, tiel plene kompensinte
  elspezojn por la presado. Kaj ceteran parton oni povus distribui tra
  ordinaraj librovendejoj. Mi estas certa, ke oni achetadus ghin.

• Por ideaj aferoj kiel nia, mono estas ne tre bezonata. Fakte, mono estus
  tute senutila. Ideaj aferoj movighas per psika energio de ghiaj adeptoj,
  per ilia abnegacia laboro kaj entuziasmo.