PRI MONDA E-MOVADO (2)

• Kiel pligrandigi membraron de Universala E-Asocio? Mia recepto estas jena.
  Chiu rajtu alighi al UEA, kaj neniu estu eksigata el UEA - sendepende, chu
  li pagis jarkotizon au ne. Simple, oni konsideru tiun nepagintan persono
  shuldanto. Sed oni ne konsideru lin eks-membro! Oni esperu, ke iam li pagos.
  Kiel okazas nun? Nun kiel aktualaj membroj de UEA estas konsiderataj nur
  tiuj, kiuj pagis chi-jaran kotizon. Alivorte, chiujare UEA estas _detruata_
  kaj ree rekonstruata. Ne mirinde, ke ghia membrokvanto ne kreskas au kreskas
  malrapide.
  Mia propono estas, ke chiu novalighinto estu konsiderata kiel UEA-membro dum
  tuta plua vivo (nur se li mem ne petos eksigi lin). Tiam la UEA-membrokvanto
  nur kreskos, sed neniam malpliighos.
  Oni metu en interreton aktualan UEA-membroliston kun chiuj precizaj indikoj
  kaj kun indiko pri lia paginteco, ekzemple:
  S-ro Kruko, membro ekde 1995;
  S-ro Baniko, membro ekde 1998 (ne pagis kotizojn por 1999-2002);
  S-ro Cash, membro ekde 2001 (pagis kotizojn ghis 2010 inkluzive), ktp.
  Tiu listo servos kiel memorigilo pri pagoj kaj samtempe kiel konatiga servo.
  UEA dissendu leterojn al chiuj siaj eks-membroj kun demando, chu ili volas
  esti daure konsiderataj kiel UEA-membroj (sendepende de ilia pagado). Tio
  certe helpos revenigi al UEA multajn eks-membrojn.
  Mi mem estis UEA-membro, sed mi ne havas monon; kaj pagado estas malfacila
  por mi. Fakte, mi povus pagi, sed preferus pagi unufoje dum 5 jaroj (por 5
  jaroj samtempe).
  La regulo, kiun mi proponas, estas ege utila el psikologia vidpunkto, tre
  praktika, kaj ghi ege plifaciligus membrecon en UEA. Ghi farus UEA pli
  homeca, pli samideaneca kaj malpli burokratia.
  Mi supozas, ke estas necese membrigi al UEA chiujn esperantistojn de la
  mondo. Kial tio nun ne realighas? Pro troa burokratismo kaj troa malfacileco
  kaj nepreco de ofta pagado.
  Pli decidema reformo estus entute rezigni jarkotizojn. Estu nur aligh-kotizo
  (eble, iom pli alta, ol nun), kiu aligas al UEA sen limdato. Tio estas racia
  propono, char la homoj alighas ne por unu jaro, sed por esti UEA-anoj
  konstante!

• Se UEA nenion shanghos en siaj reguloj, ghi evidente neniam plibonigos sian
  pozicion en la mondo.
  Miaj proponoj estas jenaj:
  1. (malplej radikala) Ne eksigi membrojn, kiuj (portempe) ne pagas
  jarkotizojn. Chiu, kiu iam alighis al UEA, estu chiam konsiderata kiel ties
  membro.
  2. (radikala) Rezigni jar-kotizojn, restiginte nur alighkotizojn.
  3. (plej radikala) Entute rezigni chiujn kotizojn!!!
  Vi povos diri: sed kie UEA trovos monon por sia agado? Mi respondas: plej
  richaj estas tiuj organizajhoj, kiuj bazighas sur libervolaj mon-donacoj.
  Tio tre bone taugas por UEA, char ghi estas (devas esti) unuigho de
  samideanoj, kiuj plejofte sincere amas Esperanton kaj nenion domaghas por
  ghi (se ne monon, do almenau sian laboron). Krome, oni povas shpari monon,
  rezigninte pagatajn oficistojn (anstatauiginte ilin per volontuloj, kiuj
  abundegas; mi opinias, ke tiu, kiu Esperantumas por profiti, estas fiulo!).
  UEA-jarlibrojn oni ne dissendadu "senpage" al chiuj membroj, sed vendadu
  ilin, kiel ordinarajn librojn.
  Akcepto de tiuj proponoj sekvigus alighon de miloj da esperantistoj el
  malrichaj landoj. Kaj tio estas tre dezirinda, lau mia opinio. Tiuj novaj
  membroj kauzos nenian malprofiton (ja ili postulos nenian senpagan servon)!
  Parolante konkrete pri Brazilo, mi opinias, ke tieaj (kaj ghenerale
  Latin-Amerikaj) esperantistoj estas plej bonaj, plej ideaj. Ili nepre devas
  esti membroj de UEA. Ankau rusaj, aziaj, afrikaj ktp esperantistoj.
  Ech pli. Mi proponas malfermi UEA por chiuj dezirantoj. Oni akceptu ech
  tiujn, kiuj ne scias la lingvon, sed principe aprobas ghin kaj volas morale
  subteni. Tiaj homoj estas multegnombraj! Ni memoru, ke krom esperantistoj
  kaj "eksteruloj" estas grandega kvanto da homoj, kiuj volas nin subteni, sed
  ne estas pretaj tuj (pro tempomanko au pro aliaj cirkonstancoj) lerni
  Esperanton. Tiu tavolo da homoj estas kvazau meza inter E-movado kaj la tuta
  homaro. Ni devas akcepti ilin kiel plenrajtajn membrojn, kaj tiuj homoj
  estos valorega akiro. Inter ili estos jhurnalistoj, pedagogoj, politikistoj,
  entreprenistoj, ktp.
  Ne MONO, sed HOMOJ estas supera valorajho.
  Farighinte UEA-anoj, la homoj sentos amon kaj dankemon al tiu organizajho,
  kiu postulas de ghi ne monon, sed nur amon. Ili estos patriotismaj rilate al
  ghi. Kaj kontraue, kiam tiu organizajho forpushas de si homojn nur pro ties
  malricheco, tio faras ghin ege malsimpatia en iliaj okuloj.
  Miliono da membroj por UEA ne estas utopio. Ekrigardu al la organizajho de
  Atestantoj de Jehovo. Ili havas 6000 000 membrojn, eldonas kolorajn
  chiusemajnajn revuojn kvante 20 000 000 ekzempleroj, kaj interalie ili havas
  neniajn kotizojn!!
  Konklude: se UEA volas kreski kaj farighi vere amasa organizajho, ghi devas
  shanghi sin mem: turnighi vizaghe al la mondo kaj patrece brakumi chiujn
  esperantistojn, postulante nenion. Responde ghi ricevos amon, helpon kaj
  sendube ankau grandan monon!! Iam UEA havos siajn proprajn turismajn
  shipegojn, trajnojn, hotelojn, eldonejojn en chiuj landoj ktp.

• Mi timas, ke propono pri reformoj renkontos kontraustaron. Iuj homoj volas
  nenion shanghi. En tiu okazo, necesas prezenti la demandon al Universala
  Kongreso, kiu estas supera instanco en UEA, chu ne? Supozeble, simplaj homoj
  subtenos rezignon de chiujaraj jarkotizoj. (Kaj mi ripetas, ke tio neniom
  damaghos kapitalon de UEA - libervolaj donacoj estas pli profitiga afero, ol
  nepra pagado)
  
  Estas ankau tre grave ligi UEA kun neesperantistoj. Nun E-movado, parolante
  simple, konsistas el du tipoj da homoj: "ideaj lingvanoj" kaj "senideaj
  lingvanoj". Tiuj lastaj bremsas la tutan aferon. Por neutralizi ilian
  negativan influon, necesas alvoki "senlingvajn ideanojn". Tiaj homoj multas.
  Malsamlingvaj samideanoj estas pli utilaj, ol samlingvaj malsamideanoj.
  Sekve, necesas uzi ne nur Esperanton, sed ankau naciajn lingvojn: anglan
  (internacie) kaj aliajn, lau la landoj. En statuto de REU (Rusia E-Unio)
  estas skribite, ke la sola laborlingvo de REU estas Esperanto. Tio estas
  stultajho. Ili mem sin baras kaj kashas kontrau la popolo. Kiomfoje mi
  skribis, alvokis, ke necesas akcepti ankau rusan lingvon; sed ili ech ne
  respondis!

• La postulo pri nepra pagado tre malbone efikas al UEA. Tio faras impreson,
  ke esperantistoj estas nuraj "klientoj" por ghi. Vere, multaj homoj povas
  kaj volas mon-helpi, sed nur libervole. Estas granda diferenco, kiam oni
  petas au postulas de vi ion, chu ne?
  Ne chiuj UEA-membroj bezonas "Jarlibron" kaj "Gvidlibron". Tiuj libroj estu
  plu eldonataj, sed ne dissendataj automate. Interalie, valorus ekeldoni
  tiujn librojn en naciaj lingvoj. Kaj ili devus trovighi en interreto.
  E-movado komencighis per Zamenhofaj Adresaroj. Mi supozas, ke UEA devas
  farighi io simila al tutmonda adresaro de Esperanto-amantoj, tutmonda
  konatigh-servo por "homaranoj". Homoj lernas Esperanton, char ili revas pri
  tutmonda frateco; ili do trovu modelon de tia frateco en UEA.

• Gudskov: >UEA vivas kontraux kotizoj, kaj gxi vivu.
  
  Mi jam sufiche multe skribis, por pruvi, ke por IDEA organizajho kiel UEA,
  ekzistado per devigaj jarkotizoj ne estas plej tauga. Libervolaj kotizoj
  alportos pli da mono. Kaj se ni liberigos homojn de deviga pagado, tiam al
  UEA povos alighi miloj da homoj el malrichaj landoj. Mi ne komprenas, kial
  vi oponas tiun racian proponon.
  
  >Anstataux altrudi la propran statuton al fremda monahxejo (laux la rusa
  >proverbo), kreu la propran. Punkto-fino.
  
  UEA ne estas monahhejo. Ghi estas internacia organizajho de esperantistoj,
  kaj chiu esperantisto rajtas proponi al ghi iajn reformojn. Formale mi nun
  ne estas UEA-ano, sed tio estas nur kaprico de cirkonstancoj; iam ni nepre
  alighos, kaj ech nun mi sentas min membro de UEA.
  Kaj vi, s-ro Gudskov, anstatau reakcieme kontraui demokratiighon de UEA,
  prefere turnu vin al via "monahhejo" - REU, kiu tre "prosperas", vivante per
  jaraj kotizoj. (Por tiuj, kiuj ne scias, mi informas: Rusia E-Unio havas 70
  individuajn kaj 10 kolektivajn membrojn; kaj en la kaso de REU trovighas
  tutaj 400 dolaroj - grandiozaj nombroj, chu ne? Evidente, la REU-"gvidantoj"
  revas, ke iam ankau UEA proksimighu al tia nivelo)

• Renato Corsetti:
  >vi havanto de komputilo tute malatentas la malric'ajn amasojn,
  >kiuj ankorau' ne havas ret-aliron.
  
  Dum proksima tempo interreto eniros chiun domon ech en malrichaj landoj,
  same kiel okazis pri televido. Teknika progreso iras tre rapide. Ni pli
  efike utiligu interreton, char ghi estas plej efika vojo por popularigi (kaj
  praktike uzi) Esperanton. Mi ech dirus, ke indas iom redukti la "realan"
  E-agadon favore al la "virtuala". Tiu lasta agado kostas praktike neniom,
  kompare kun paperaj eldonajhoj (plus posht-elspezoj), kongresoj ktp.
  
  >Mi konsentas, ke UEA devas adaptig'i, ke g'i malfruas tiurilate, ktp. sed,
  >evidente, estas iom tro frue anonci ke ni ne plu bezonas UEA-n. Esperanto
  >ankorau' ne estas g'enerale uzata.
  
  Mi opinias, ke (almenau por mi mem) UEA kiel "reala organizajho" kun
  Jarlibroj, kotizoj ktp estas jam ne bezonata - tiuj agad-metodoj apartenas
  jam al pasinteco. Praktike, tiu burokratisma agado ne permesas al ghi ighi
  tutmonda amasa asocio. UEA devas iel "virtualighi", akcepti senpage chiujn
  amikojn de la internacia lingvo kaj interligi ilin.

• Interreto detruas chian hierarhhion, kaj tio estas bona. Mi opinias, ke
  estas ghuste la burokratismaj E-organizajhoj, kiuj bremsas progresadon de
  E-movado. Interreto detruas tiujn organizajhojn, char faras ilin senutilaj.
  Chiu retano povas informighi kaj informi preter la organizajho.
  
  Jhus mi legis, ke dum lastaj 11 jaroj kvanto da ret-uzantoj chiujare
  duoblighadis. En 2001 en la mondo estis 300 000 000 internet-uzantoj.
  (Kaj tio estas kleraj homoj; jen pli ol suficha kampo por nia plugado!)

• Interalie, mi vizitis plej grandan retan vendejon www.amazon.com kaj lau
  vorto "Esperanto" trovis tie 110 librotitolojn. Chu al E-eldonistoj ne
  valoras kunlabori kun Amazon? Eblus transdoni al ghi tutan libroservon de
  UEA, char profesiuloj chiam faros sian laboron pli bone, ol amatoroj. Kaj,
  sendube, rezulte trovighus multoble pli da achetantoj de E-libroj tutmonde
  (precipe se oni komencus eldonadi dulingvajn librojn).

• La lasta mia ideo estis produkti interretan Esperantan bild-vortaron.
  Tuj audighis konataj vochoj: "ne eblas", "ne endas", "ne indas"...
  En "esper-rus" mi jhus proponis enretigi malnovajn revuojn "La Ondo de
  Esperanto" (ne la nova, sed tiu antaurevolucia, sub redaktado de Sahharov).

• Multaj homoj volus lerni Esperanton. Sed ili ne ofte vidas ghian reklamon,
  ghiajn lernolibrojn en sia gepatra lingvo. Pri tio kulpas mem esperantistoj,
  kiuj fermighis en sia rondo, eldonadas revuojn nur por si mem, organizadas
  kongresojn nur por si mem ktp. Tio estas pura raumismo, kiu neeviteble
  formortigas Esperanton. La vojo por savi Esperanton estas turnighi vizaghe
  al la popoloj, meze de kiuj ni loghas.
  
  Konkrete, pri "Juna Amiko" la sav-recepto estas simpla. En kiu lando ghi
  estas eldonata? En Hungario? Do, la redakcio farus saghe, se ghi duobligus
  kvanton de paghoj kaj duonon de la paghoj presus en hungara lingvo. La
  nacilingvaj paghoj estu dedichitaj al temo "Esperanto kaj infanoj", sed eble
  ne nur. Tiamaniere la revueto povus trovi milojn da novaj abonantoj en
  Hungario. Por aliaj landoj ekzistu aliaj versioj: Esperanto-angla,
  Esperanto-itala, Esperanto-rusa, ktp.
  
  Nature, ke "Juna Amiko" malfacile povas trovi abonantojn - ghi ja estas
  destinita por infanoj, kiuj JAM scias Esperanton. Sed kiel infanoj povas
  konatighi kun Esperanto? La vojo, kiun mi proponas, malfermus la pordon kaj
  enlasus multe da novaj infanoj al Esperanto-mondo. ...