УРОК 9-й (naua leciono)

Vortoj:
kiom - сколько
kial - почему
jaro - год
monato - месяц
dato - дата
scii - знать
super - над, сверху
multe - много
rondo - круг
nomo - имя
rakonto - рассказ
rakonti - рассказывать
gvidi - руководить
lingvo - язык
simila - похожий
chiu - каждый
ankau - тоже, также
Romo - Рим
Romio - Древнеримское государство
antikva - древний

Kalendaro
januaro, februaro, marto, aprilo, majo, junio, julio,
augusto, septembro, oktobro, novembro, decembro.

Если речь идет о количестве, мере, весе, то употребляют предлог "da". При
этом винительный падеж не используется:
Kiom da libroj vi havas? Mi havas multe da libroj.
При числительных предлог "da" не используется:
Mi havas 100 librojn.

Порядковые числительные образуются из количественных при помощи окончания
"-a":
unua - первый, dua - второй, deka - десятый
Порядковые числительные пишутся слитно или через черточку (в длинных
числительных):
11 - dek unu - dekunua,
1995 - mil naucent naudek kvin - mil-naucent-naudek-kvina.

Суффикс "-et-" означает уменьшение:
libreto - книжечка
dometo - домик
rideti - улыбаться

Вопросительное слово "kiu" означает "кто, который":
Kiu dato estas hodiau? - которое число сегодня?
Слово "kiu" может стоять и во множественном числе:
Kiujn librojn vi havas? Mi havas poemojn de Pushkin.

Словообразование:
gvidisto - проводник, гид
gvidlibro - путеводитель
chiutage - ежедневно
chiumonate - ежегодно
chiujare - ежемесячно
ruslingve - по-русски
rondeto - кружок
superjaro - високосный год

Demandoj kaj respondoj.
Kiom da chambroj estas en via loghejo? En mia loghejo estas kvar chambroj.
En kiu klaso lernas via fratino? Shi lernas en la kvina klaso. Kiom da
geknaboj lernas en shia klaso? En shia klaso lernas
tridek sep geknaboj. Kiu dato estas nun? Hodiau estas la tria de septembro.
Kiu estas la tria monato de jaro? Tio estas marto. Kiom da jaroj havas
Nikolao? Li havas dudek unu jarojn.

Ответьте на вопросы:
Chu vi scias nomojn de monatoj en Esperanto? Chu vi scias la francan kaj la
anglan lingvojn? Chu vi povas paroli en la germana lingvo? Kiom da tagoj
havas superjaro? Kiom da jaroj vi havas? Chu vi scias, kial la vorto "sep"
similas al la vorto "septembro" ?

Упражнение 9.1.
Переведите :
Сколько у Вас братьев и сестер? У меня есть один брат и две сестры. Сколько
лет Вашему брату? Ему 12 лет. В каком классе он учится? Он учится в шестом
классе. Какое сегодня число? Сегодня двадцатое ноября. Вы знаете названия
месяцев по-немецки? Нет, я не знаю немецкого языка. Какие игрушки есть у
Тани? У нее есть домик, стульчик, рыбки, птички.

Ответы к упражнениям.
9.1: Kiom da gefratoj vi havas? Mi havas unu fraton kaj du fratinojn. Kiom
da jaroj havas via frato? Li havas dek du jarojn. En kiu klaso li lernas? Li
lernas en sesa klaso. Kiu dato estas hodiau? Hodiau estas la dudeka de
novembro. Chu vi scias nomojn de monatoj en germana lingvo? Ne, mi ne scias
la germanan lingvon. Kiujn ludojn havas Tanjo? Shi havas dometon, segheton,
fishetojn, birdetojn.

Teksto
Nikolao studas Esperanton. Li vizitas Esperanto-rondeton en la instituto. La
rondeton gvidas kamarado Pavlov. Hodiau li rakontas en la rondeto pri nomoj
de monatoj. "Chu vi scias, kial en multaj europaj lingvoj la vorto
"septembro" similas al la vorto "sep"? En la antikva Romio septembro estis
la sepa monato de jaro, oktobro estis la oka, novembro - la naua kaj
decembro estis la deka monato de jaro".
Ankau Tanjo scias nomojn de monatoj. Shi havas kalendareton kaj scias
versojn pri monatoj. Shi scias, kiom da tagoj havas chiu monato. Tanjo
deklamas versojn pri monatoj:
Tridek tagoj en septembro
en april', juni', novembro.
Dudek ok en februaro,
dudek nau en superjaro.
Estas sep monatoj, kiuj
havas tridek unu chiuj.

Контрольная работа N 9
1. Переведите :
Сегодня 27-е ноября. После лекций я был в кружке французского языка в нашем
институте. Кружком руководит товарищ Рощина. Сегодня мы изучали названия
месяцев по-французки и читали интересный рассказ. Я знаю по-французки много
слов и могу немного разговаривать.
2. Напишите рассказ "Наш кружок" и придумайте к нему вопросы, начинающиеся
словами: chiu, kiu, kio, kial, kiom.