РУССКО-ЭСПЕРАНТСКИЕ ФРАЗЕОЛОГИЗМЫ (6)
Работа не волк, в лес не убежит. Laboro ne estas leporo, ghi haltos, ne
forsaltos.
Большой говорун - плохой работун. Granda parolisto, malgranda faristo.
Раз и навсегда. Unu fojon por chiam.
Раз, два и обчелся. Kalkulebla sur la fingroj.
Рад бы в рай, да грехи не пускают. Animo al paradizo deziras, sed pekoj
retiras.
Я тебе покажу, где раки зимуют! Mi montros al vi, kie la kankroj pasigas la
vintron! (mi drashos vin!)
На безрыбье и рак рыба. Se mankas chevalo, konvenas azeno. Se forestas la
suno, sufichos la luno. Ne trovante bovinon, oni shtelas kokinon.
Вместе с водой выплеснуть и ребенка. Forfluas infano kune kun la bano.
Семь раз отмерь, один раз отрежь. Dek fojojn mezuru, unu fojon detranchu.
Риск - благородное дело. Kiu ne riskas, tiu ne gajnas. Kiu nenion hazardas,
nenion gajnos. Kiu ne kuraghas, tiu ne profitas.
Бодливой корове бог рог не дает. Al porko Dio kornojn ne donas.
Родная мать и высоко замахивается, да не больно бьет. Bato de patrino ne
longe doloras.
На чужой роток не накинешь платок. Al la busho de oni neniu povas ordoni. Ne
eblas shlosi fremdan bushon.
Своя рубашка ближе к телу. Sia estas pli kara ol najbara. Glaso negranda,
sed mia. Pli valoras propra chemizo, ol fremda plena valizo.
Греть руки на чем-л. Tiri profiton el io.
Перейти Рубикон. Transiri Rubikonon. Bruligi post si la pontojn.
Взять на поруки. Doni sian garantion pri iu.
Набить руку в чем-л. Fari ion rutine / automate. Liaj manoj adaptighis al
tiu laboro.
Сидеть сложа руки. Sidi kun krucitaj brakoj. Nenifari piedbalance.
Наложить на себя руки. Levi murdan manon kontrau si mem. Reguligi la kontojn
kun sia vivo.
Тяжел на руку. Li havas bateman manon.
Сон в руку. Augura / profeta songho.
У него длинные руки. Liaj manoj atingas malproksimen. Liaj brakoj estas
longaj.
Руки загребущие. Gluaj manoj.
Легкая рука. Felicha karaktero. Felicha naturo.
Ни рыба, ни мясо. Nek lakto, nek selakto / nek viando, nek fisho.
Как рыба в воде. Esti en sia elemento. Farti kiel fisho en akvo.
Рыбак рыбака видит издалека. Fishisto fishiston rekonas demalproksime.
Trovas malbonulo malbonulon pli grandan.
Рыцарь без страха и упрека. Kavaliro sen timo kaj riprocho.
Не в свои сани не садись. Ne shovu la nazon en fremdan vazon.
Два сапога пара. De sama koloro, de sama valoro. La unu estas nau, la alia
dek minus unu. Unu paseron alian valoras. Ambau floroj de samaj valoroj.
Sinjorino kaj sinjoro, unu alian valoras. Bela paro por altaro.
Сапожник без сапог. Che botisto la shuo estas chiam kun truo. Sonorilo vokas
al preghejo kaj mem neniam eniras.
До свадьбы заживет. Ghis la edzigho venos resanigho.
Знай сверчок свой шесток. Rangeto rangon respektu kaj modestan lokon elektu.
Отправить на тот свет. Ekspedi iun en la alian mondon.
Свет не клином сошелся. Pro tio la terglobo ne turnighos el sia akso.
От копеечной свечки Москва сгорела. De malgranda kandelo forbrulis granda
kastelo.
Разбирается, как свинья в апельсинах. Li estas kompetenta, kiel besto pri
arghento. Li komprenas predikon, kiel bovo muzikon.
Святая святых. Sanktum sanktorum. Sanktujo de sanktejo.
Около святых черти водятся. Chirkau sanktuloj diabloj vagas.
Сделанного не воротишь. Kontrau faro farita ne helpas medito.
По секрету всему свету. Vi sekrete vorton diros, ghi tra l' tuta mondo iros.
Vi sekretos al edzino, shi sekretos al fratino, tiu chi al rondo, tiu chi al
la tuta mondo.
В семье не без урода. Chiu familio havas sian kriplulon.
Сердце в пятки ушло. La kuragho sinkis en la krurojn.
Сердцу не прикажешь. Deziro leghojn ne konas.
Лучше синица в руках, чем журавль в небе. Pli valoras tuj ovo, ol poste
bovo. Pasero kaptita estas pli bona ol aglo kaptota.
Скоро сказка сказывается, да не скоро дело делается. Rapide iras la vortoj,
sed ne rapide la faroj.
Не отведав горького, не узнаешь сладкого. Kiun malghojo ne turmentis, tiu
ghojon ne sentas. Nur suferinto shatas felichon.
Его и след простыл. Li jam estas trans montoj kaj maroj. Trovi nur malvarman
spuron de iu. Post lia forkuro kapteblas nur spuro.
Слезами горю не поможешь. Ne servas larmo anstatau armo.
Среди слепых кривой - первый вождь. Inter blinduloj regas la strabuloj.
Он за словом в карман не полезет. Li vorton en posho ne serchas. Li ne
bezonas pruntepreni langon.
Не давши слова крепись, а давши держись. Sub seruro promesojn tenu, sed
doninte ne reprenu.
Слово не воробей, вылетит - не поймаешь. Kiam vorto eliris, vi ghin jam ne
retiros. Vorto dirita al la mondo apartenas kaj neniam revenas.
Из него слова клещами не вытащишь. Oni devas eltiri per tenajlo el li la
vortojn.
Ради красного словца не пожалеет и отца. Pro vorta ludo li ech patron ne
domaghas.
Ни слуху ни духу. Nek famo, nek spuro (pri iu).
Смелость города берет. Kuragho chion atingas. Kiu kuraghe aliras, facile
akiras. Kuraghon helpas fortuno.
Двум смертям не бывать, а одной не миновать. Du mortojn vi ne havos, de unu
vi vin ne savos.
На миру и смерть красна. En amaso ech morto estas pli gaja. En kompanio ech
morto facilighas. Malfelicho komuna estas malpli premanta.
Собаке - собачья смерть. Kia vivo, tia morto.
Его только за смертью посылать. Se la morto pigrus kiel li, ni vivus eterne.
Хорошо смеется тот, кто смеется последним. Plej bone ridas, kiu laste ridas.
Собака лает, а караван идет. Hundo bojas, homo / pasanto / karavano vojas.
Не всякая собака кусает, которая лает. Bojanta hundo ne mordas. Ne timu
hundon bojantan, timu hundon silentantan. Ne chio batas, kio tondras. Kiu
multe minacas, ne estas danghera.
Собаку съел на чем-л. Li scias, kiel fari. Li konas la trukon de chio. Li
scias, kio estas kio. Li estas spertulo-lertulo. Li scias, per kio ghi
tiktakas.
Где согласие, там и порядок. Kie regas konkordo, regas ordo.
Подстреленного сокола и ворона носом долбит. Se la arbo falis, chiu branchon
derompas. Sur arbon klinighintan saltas la kaproj. Falinton chiu atakas.
Shipon rompitan chiuj ventoj atakas.
Плох тот солдат, который не хочет быть генералом. Bona kaporalo revas esti
generalo.
Соловья баснями не кормят. Malsatulon la fabloj ne nutros.
Утопающий и за соломинку хватается. Dronanto ech herbeton kaptas avide. Li
volas krochighi al herbeto kaj pajlero. Krochighi al ia ajn savtabulo.
Чтобы узнать человека, надо с ним пуд соли съесть. Konigho venas per
kunlogho.
Не выноси из избы сору, так меньше будет вздору. Se chiu balaos antau sia
pordo, tiam en la tuta urbo estos ordo. Balaajhon el korto eksteren ne
elportu. Tolajhon malpuran lavu en la domo.
За спасибо шубы не сошьешь. Oni ne pagas per gloro al sia tajloro.
Кто больше всех спит, тот меньше всех живет. Kiu dormas multe, vivas
malmulte. Dormo estas duonmorto.
Поспешишь - людей насмешишь. Tro rapida faro estas nur baro. Tro rapida
akcelo ne kondukas al celo. Laboro subita, laboro fushita. Tro rapida
laboro, tro malgranda valoro.
Не к спеху. Vin ne urghas la diablo. Ne brulas la domo.
Старость не радость. Agho maljuna ne estas oportuna. Agho tro matura ne
estas plezura.
И на старуху бывает проруха. Ech kiu plej bone pafas, tamen iam maltrafas.
Не стоит шкурка выделки. La felo tanadon ne valoras.
Странный тип. Kurioza homa ekzemplero. Stranga homfiguro.
У страха глаза велики. Timo havas grandajn okulojn. Tra vitro de teruro
pligrandighas la mezuro. Antau tima okulo potencighas ech kulo.
Москва не сразу строилась. Ne en unu tago elkreskis Kartago (Карфаген).
Готов провалиться от стыда. Li volus de honto sin kashi sub tero. Li deziras
pro honto sinki en la teron.
Не судите, да не судимы будете. Ne kondamnu alian, oni vin ne kondamnos.
От своей судьбы не уйдешь. Se decidos la sorto, helpos nenia forto. Ankorau
neniu evitis sian sorton.
Суета сует. Vantajho de vantajhoj.
Положить под сукно. Formeti en arkivon.
Сума переметная. Li iras / turnighas kun la vento. Li estas ventoflago /
hhameleono.
Выйти сухим из воды. Eliri sen frakaso el granda embaraso. Tiri sin el la
afero sendifekte. Eskapi kun sendifekta hauto.
У кого счастье поведется, у того и петух несется. Kiun la sorto karesas, al
tio chio sukcesas. Al felichulo ech koko donas ovojn.
Всяк своему счастью кузнец. Chiu kreas sian forton, chiu forghas sian
sorton.
Несчастье ума прибавляет, а счастье последний отнимает. Felicho fierigas,
malfelicho saghigas.
Я уже сыт этим по горло. Al mi ghi estas jam ghistede suficha. Mi estas jam
ghiskreve sata de / pri tio.
В здоровом теле здоровый дух. Sana menso en sana korpo. En sana korpo sana
spirito.
Я не хотел бы встретиться с ним в темном переулке. Mi ne dezirus lin
renkonti en loko malluma / meze de arbaro.
Стерпится - слюбится. Amo venas post kunvivo.
Терпи, казак, атаманом будешь. Post sufero venas prospero.
Тише едешь - дальше будешь. Kiu tro rapide saltas, tiu baldau haltas. Iru
senhaste por ne veni laste.
Где тонко, там и рвется. Kie maldike, tie rompighas.
Третий радующийся. Du militas, tria profitas.
Бог любит троицу. Trio plachas al Dio.
Без труда не выловишь и рыбку из пруда. Ne venas rato mem al kato. Rostita
kolombeto ne flugas al busheto. Kiu laboras - tiu akiras, kiu mem ne penas -
nenio al li venas. Ne gutas mielo el la chielo.
Терпенье и труд все перетрут. Per pacienco kaj fervoro sukcesas chiu laboro.
На всех не угодишь. Kontentigi chiujn ech anghelo ne povas. Ankorau neniu
plachis al chiu.
С одного удара дуба не свалишь. Unu hako kverkon ne faligas. Hako post hako
estas plej efika atako.
Встречают по одежке... Unua atesto estas la vesto.
Крепок задним умом. Bona ideo venas post la pereo. Venis prudento, kiam
pasis la momento. Sagha hundo post la vundo. Bona ideo en la shtuparejo.
Ум за разум зашел. Haltas la radoj de la menso. Stop al la cerbo. La menso
paneas.
У него ума палата. Li havas pli en la kapo, ol alia en biblioteko.
Умный понимает с полуслова. Por saghulo sufichas aludo. Sagha kapo
duonvorton komprenas.
Что с возу упало, то пропало. Falis el mano - prenu satano! For el la manoj,
for el kalkulo.
Намотать себе на ус. Enskribi ion en la kapo. Fiksi ion en la cerbo.
Утро вечера мудренее. Dormo donos konsilon. Post dorma trankvilo venas bona
konsilo. Konsulti sian kapkusenon.
Корень учения горек, да плод его сладок. Scienco havas semon enuan, sed
frukton bonghuan.
Учи других - и сам поймешь. Instruante aliajn, ni lernas mem.
Ученого учить - только портить. Fisho scias pri nagho ankau sen via sagho.
Lecionoj al profesoro estas vana laboro.
Век живи - век учись. Homo lernas la tutan vivon. Por sperto kaj lerno ne
sufichas eterno.
Не хвали день до вечера. Ne laudu la tagon antau vespero.
Кукушка хвалит петуха, за то что хвалит он кукушку. Edzo edzinon laudas,
edzino edzon aplaudas.
Хлеб наш насущный даждь нам днесь. Nian panon chiutagan donu al ni hodiau.
Не хлебом единым жив человек. Ne sole per pano vivas la homo.
Хорошего понемножку. De superfluo malbonighas la ghuo. Tro multe da salo /
sukero malbonigas la manghon. Chio supermezura estas malplezura.
Лучшее - враг хорошего. Plibono estas malamiko de bono.
Что имеем - не храним, потерявши плачем. Kion ni havas, por ni ne valoras -
kiam ni ghin perdas, ni ploras. Valoron de objekto ni ekkonas post difekto.
При царе Горохе. Iame-laufame. En pratempo de pratempoj.
Царство ему небесное! Dio donu al li trankvilon! Dio donu al li ripozon
eternan!
Видеть все в розовом цвете. Vidi chion rozkolora. Rigardi la mondon tra
rozkoloraj okulvitroj.
От кого чают, того и величают. Ne ekzistas kareso sen intereso. Oni lekas la
manon, sed celas la panon.
За нечаянно бьют отчаянно. Senkonscie vi agis, konscie vi pagos.
Человек предполагает, а судьба / бог располагает. Homo proponas, Dio
disponas. Homo fidas, fortuno decidas. Homo projektas, Dio direktas.
Черного кобеля не отмоешь добела. Nigran kornikon sapo ne blankigos. Lavu
tutan jaron, negro ne blankighos.
У черта на куличках. Tie, kien ech birdo ne flugas.
Не так страшен черт, как его малюют. La diablo ne estas tiel nigra / timiga,
kiel oni ghin pentras.
Береги платье снову, а честь смолоду. Honoro pli valoras ol oro. Pli bona
virto sen oro, ol oro sen honoro. Mono perdita, nenio perdita - honoro
perdita, chio perdita.
Несть числа. Kvanto sen mezuro, nombro sen kalkulo.
За чужой щекой зуб не болит. Ne doloras frapo sur fremda kapo. Najbaro ne
ghemas, kiam boto nin premas. Fremda doloro ne kondukas al ploro. Fremda
mizero ne estas sufero. Fremda mizero - ridinda afero.
На чужой каравай рот не разевай. Al fremda pano ne malfermu la bushon. Al
pano fremda la manon ne etendu.
Они одна шайка-лейка. Ili remas en la sama boato. Ili gurdas la saman
melodion. Ili kuiras la saman kachon.
Шила в мешке не утаишь. Sako alenon ne tenas, ghi baldau elvenas. Shtelita
kuniklo elshovas orelon el la korbo.
Менять шило на мыло. Fordoni anseron, por ricevi paseron.
На то и щука в море, чтоб карась не дремал. Ekzistas ezoko, ke fishetoj ne
dormu. Dormus leporo, se ghi chasiston ne timus.
Яблоко от яблони недалеко падает. Ne falas frukto malproksimen de l' arbo.
Kia arbo, tia frukto. Kia naskinto, tiaj naskitoj.
Язык мой - враг мой. Kiu multe babilas, al si mem malutilas. Kiu multe
parolas, malamikon konsolas. Kiu langon ne tenas, mem sin malbenas.
Языком не торопись, а делом не ленись! Ne parolu, sed faru! Vortojn shparu,
agojn faru!
У него язык хорошо подвешен. Li havas bonan bekon / parolilon.
Язык до Киева доведет. Plej bona gvidilo estas la lango.
Что на сердце, то и на языке. Kio sur la koro, tio sur la lango.
У нее язык без костей. Shia lango ne konas bridon. Shia lango en babilo -
kiel muelilo.
Не ножа бойся, а языка. Ne timu tranchilon, timu babilon. Lango vundas plej
profunde.
Яйца курицу не учат. Ovo kokinon ne instruu. Ne prediku knabino al la
patrino. Ne iru okuloj super la frunton.
Не рой другому яму - сам в нее попадешь. Kiu fosas sub alia, falos mem en la
foson.
Сыграть в ящик. Fari sian lastan transloghighon. Transloghighi inter ses
tabulojn.